Güney Amerika yanıyor: Her dakika bir futbol sahası büyüklüğünde alan yok oluyor

Brezilya'daki orman yangınlarında bir yılda yüzde 83 artış kaydedildi. Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE), dünyanın en büyük yağmur ormanlarının bulunduğu Brezilya'da, bir yılda 72 bin 843 orman yangını meydana geldiğini açıkladı.

Bir haftada yaklaşık 10 bin orman yangını

INPE verilerine göre, ülkedeki orman yangınları son 6 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Yangın sayısında geçen yıla oranla yüzde 83 artış yaşandı. Ayrıca, bir hafta içerisinde korunan bölgeleri ve yerli halkları olumsuz etkileyen yaklaşık 10 bin orman yangını meydana geldi.

Brezilya Devlet Başkanı Bolsonaro: Başa çıkamayız

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, Brezilya'nın dünyanın en büyük yağmur ormanları Amazonlar'daki yangınla başa çıkabilecek kaynağının olmadığını belirtti.

• Devlet Başkanı Bolsonaro, ülkede meydana gelen orman yangınlarının arkasında çevreci sivil toplum kuruluşlarının olabileceğini belirtmişti.

Bolsonaro, Amazonlar'da çıkan orman yangınlarına ilişkin, "Bana ve Brezilya hükümetine karşı, dikkat çekmek için çevreci sivil toplum kuruluşları bir suç eylemine karışmış olabilir. Teyit etmiyorum ama olabilir, bu bir ihtimal." ifadesini kullanmıştı.

Çevreciler cevap verdi

Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) Brezilya, Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun "Ülkede meydana gelen orman yangınlarının arkasında çevreci sivil toplum kuruluşlarının olabileceği" açıklamasına tepki göstererek, Bolsonaro'nun iddiasının gerçeği yansıtmadığını açıkladı.

Amazon ormanlarında neden yangın çıktı?

WWF-Brezilya'dan yapılan yazılı açıklamada, geçmişe bakıldığında yangınların büyük çoğunluğunun, ormanların tahrip edilmesi nedeniyle çıktığı ve yangınların, ormanların yok edilmesi için başvurulan bir yöntem olduğu belirtildi.

Amazonlar'daki orman kaybı ne anlama geliyor?

Amazon ormanlarındaki azalma ve canlı türlerinin yok olması üzerine çalışmalar yapan Imazon'un mayısta yayımladığı çalışmada, Ağustos 2018'den Nisan 2019'a kadar bölgede yaklaşık 2 bin kilometrekare ormanın yok olduğu bildirilmişti.

INPE tarafından yapılan açıklamada, Amazonlar'da haziranda 920 kilometrekare, temmuzda da bin kilometrekareden fazla ormanlık alanın tahrip edildiği kaydedilmişti.

Bolsonaro ise INPE üyelerinin, yönetimini kötü göstermek için orman tahribatı hakkında "yanıltıcı rakamlar yayınlamış olabileceğini" öne sürerek, "şüpheli" bulduğu rakamları sağlayan yetkilileri derhal görevden alacağını söylemişti.

Olaydan kısa süre sonra da INPE Başkanı Ricardo Galvao, görevine devam etmeyeceğini belirterek istifa etmiş ve sebebini "sürdürülemez bir durum" olarak açıklamıştı.

• Jair Bolsonaro'nun devlet başkanlığından önce Amazonlar'ı korumak, uzun yıllar Brezilya'nın çevre politikalarının en önemli unsuruydu.

Bolsonaro 'Amazonlar' hakkında ne düşünüyor?

Bolsonaro ise devlet başkanı seçiminden önce Amazonlar'ın korunmasının ülkenin ekonomik gelişimine engel olduğunu belirtmiş ve bu alanı ticari kullanıma açma sözü vermişti.

Bilim adamları, dünyanın en büyük yağmur ormanları Amazonlar'ın korunmasının, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli rol oynadığına işaret ediyor.

Sivil toplum kuruluşları ise Amazonlar'daki orman tahribatının artmasında Devlet Başkanı Bolsonaro hükümetinin, yasa dışı çiftçilik ve madencilikle mücadeleyi azaltmasının yanı sıra korunan alanlarda uygulanan para cezaları ile ekipmanların imha edilmesi gibi tedbirleri ihmal etmesinin rol oynadığını ileri sürüyor.

Amazon yağmur ormanları yok olursa ne olacak?

Uzmanlar, küresel çapta oksijeninin yüzde 20'sini üreten Amazon yağmur ormanlarında devam eden yangınların küresel bir krize dönüşebileceği uyarısı yaptı.

Uzmanlar, yangınlarda her dakika bir futbol sahası büyüklüğünde bir ormanlık alanın yok olduğunu belirterek gidişatın durdurulamaması halinde Amazonlar'ın dev bir bozkıra dönüşüp karbondioksit yaymaya başlayacağını söylüyor.

Dünya Doğal Yaşam Vakfı'na göre Amazonlar bu durumda küresel ısınmanın ana kaynağı olacak.

'Dünyanın akciğerleri' karbondioksit salarsa beklenen tehlike nasıl şekillenir?

"Dünyanın akciğerleri" olarak nitelenen Amazon ormanları, binlerce yıl içinde oluşan büyük miktarlarda karbondioksidi tutuyor.

Her yıl bölgedeki milyarlarca ağaç çok miktarda karbondioksidi emiyor. Uzmanlara göre bu karbondioksidin atmosfere salınması küresel ısınmayı artıracak.

• Bir araştırmaya göre Amazonlar'ın tuttuğu karbon miktarı 9 bölge ülkesinin çoğunun 1980-2010 yılları arasındaki toplam fosil yakıt emisyonlarına eşit. Yüzlerce yerli kabilenin yaşadığı Amazonlar, yeryüzündeki hayvan ve bitki türlerinin 10'da birine ev sahipliği yapıyor.

Halen 2 bin 500 noktada süren yangınlar küresel bir felaketin de habercisi olma özelliği taşıyor. 2018'de 39 bin 759 yangın çıkmıştı. Yangınlardan yükselen dumanlar komşu ülkeler, Peru, Bolivya ve Paraguay'a kadar ulaşmıştı. Duman tabakası şimdi ise doğuya Güney Amerika'nın Atlas Okyanusu kıyılarına ilerliyor.

Bolivya'da da yangınla mücadele

Brezilya'nın ardından bir diğer Güney Amerika ülkesi Bolivya'da da 500 bin hektar ormanlık alanının yandığı bildirildi.

Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ülkede 500 bin hektar ormanın kül olmasına yol açan orman yangınlarıyla mücadele için yeni oluşturulan çevre kurulunun, Brezilya ve Paraguay sınırında yer alan Chiquitania bölgesinde faaliyetlerine başladığını duyurdu.

Bolivya yangınlarla nasıl mücadele ediyor?

Morales, yangınla mücadele için 70 bin 400 litre su taşıma kapasitesine sahip dünyanın en büyük yangın söndürme hava aracı Boeing 747 Supertanker uçağının kiralandığını, bin 700'den fazla asker, polis ve itfaiyecinin bölgeye sevk edildiğini belirtti.

• Bolivya'da ülkenin toplam nüfusunun dörtte birinden fazla kişinin yaşadığı Santa Cruz idari biriminin yüzde 70'inin, orman yangınları sebebiyle yüksek risk altında olduğu da belirtildi.