Grönland haberlerine Trump'tan açıklama: Adanın ABD için jeopolitik önemi var

ABD Başkanı Trump, Grönland adasınına dair Wall Street Journal'da yayımlanan haberi teyit ederek, adanın ABD için jeopolitik önemi olduğun kaydetti. Trump ayrıca konunun ABD hükümeti için öncelikli olmadığını belirtti.

Pazar günü gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, konu ile ilgili bir soruya, "Bu, üzerinde konuştuğumuz bir mesele" yanıtını verdi. ABD lideri satın alma girişimini, "Konsept gündeme geldi ve ben stratejik açıdan kesinlikle ilginç olduğunu ve konuyla ilgilendiğimizi söyledim" sözleriyle gerekçelendirdi.

"Büyük bir gayrımenkul pazarlığı sözkonusu"

Trump, Grönland'ın bir ABD toprağı ile takas edilmesinin mümkün olup olmadığı sorusuna ise "Bir çok şey mümkün. Sonuçta büyük bir gayrımenkul pazarlığı sözkonusu" yanıtını verdi.

Başkan seçilmeden önce gayrımenkul ticareti yapan Trump, Grönland'ın Danimarka'ya yıllık 700 milyon dolar külfet getirdiğini ileri sürerek, adanın ABD için jeopolitik önemi olduğunu kaydetti.

Ne olmuştu?

Trump’ın Grönland adasının tamamını satın almak istediğine dair haber geçen hafta ABD'nin saygın gazetelerinden Wall Street Journal'de yayınlanmıştı.

Trump’ın danışmanlarının açıklamalarına dayandırılan haberde başkanın Beyaz Saray’daki dünyanın en büyük adasını satın alma fikrini araştırmaları talimatını verdiği öne sürülmüştü.

Danimarka cephesinden Grönland haberlerine tepki var

Grönland yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın adayı satın almak istediği yönünde çıkan haberlere tepki gösterdi. Reuters haber ajansına konuşan Grönland Dışişleri Bakanı Anne Lone Bagger "Yatırıma, iş yapılmasına hazırız ama satılık değiliz" dedi.

Eski Danimarka Başbakanı Lars Lokke Rasmussen Twitter hebasında, "1 Nisan şakası olmalı ama mevsimi de değil" dedi.

Danimarka Halk Partisi Dış İlişkiler Sözcüsü Soren Esbersen ise "Bunu gerçekten düşünüyorsa, bu delirdiğini gösteren nihai kanıt olur. Danimarka'nın 50 bin vatandaşını ABD'ye satacağını düşünmek saçma" dedi.

Grönland'ın ikinci büyük partisi Inuit Ataqatigiit'ten milletvekili Aaja Chemnitz Larsen ise "Eminim Grönland'da çoğunluk, uzun vadede Danimarka'yla iyi ilişkilere sahip olmanın ABD'yle iyi ilişkilere sahip olmaktan daha iyi olduğuna inanıyor" diye konuştu.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ve Dışişleri Bakanı Jeppe Kofod ise henüz bir yorum yapmadı.

Eski ABD Başkanlarından Harry Truman, 1946'da 2 milyon 160 bin kilometrekarelik yüzölçümüyle dünyanın en büyük adası olan, yüzde 81'i buzullarla kaplı Grönland'ı 100 milyon dolara satın almak istemiş, Danimarka bu teklifi reddetmişti.

ABD, Grönland'ı neden önemsiyor?

ABD yetkilileri Grönland'ı Amerikan ulusal güvenlik çıkarları için önemli olarak görüyorlar. Amerikan ordusunun adanın kuzeybatısında bir üssü var. ABD, Thule Hava Üssü'nü Kuzey Amerika'ya yönelik balistik füze tehdidine karşı kullanıyor.

2016'da Çin merkezli bir firma eski bir ABD üssünü satın almak için girişimlerde bulunmuş, bu hamle Danimarka'nın veto hakkını kullanması ile sonuçsuz kalmıştı.

2018 yılında ise bir başka Çin merkezli şirket 560 milyon dolar karşılığında adaya yapılacak havalimanını inşa etme hakkına sahip olmuştu. Bölgede bir askeri üssü bulunan ABD'nin Çin'in Grönland'deki etkisini artırmaya çalışmasından pek de memnun olmadığı daha önce yazılmıştı.

Turistlerin cazibe merkezi Grönland

Dünyanın en büyük adalarından biri olan ve yaklaşık olarak 2.2 milyon kilometrekarelik bir alana yayılan Grönland'ta yerleşik nüfus yaklaşık 56.000 dolaylarında.

Yüzde 80’ni buzla kaplı bir yaşam alanı olan ada dünyanın en kuzey bölgesinde, Atlantik ile Arktik Okyanusları arasında bir coğrafi konumda yer alıyor.

Ada sahip olduğu doğal güzellikleri ve zengin kültürel geçmişiyle dünyanın dört bir yanından turistlerin uğrak yeri oluyor.

Adayı ziyaret eden turistler öncelikle Illulisat'a doğru yol alıyor. Arktik Daire’nin 250 km kuzeyinde ve Grönland’ın batı kıyısında bulunan Illulisat 2004 yılında Unesco Dünya Mirası Listesi’ne dahil olmuştu. Kültürel yaşantısıyla, rengarek evleriyle dikkayi çeken dikkati Illulisat esşiz doğası ile turistlere kapısını açıyor.

Danimarka her yıl 500 milyon dolarlık kaynak aktarıyor

2015 nüfus sayımına göre Grönlandlıların yaklaşık onda dokuzu Eskimo kökenli, onda biri ise Danimarka kökenlilerden oluşuyor.

Adanın resmi dilleri, Grönland dili (aynı zamanda Eskimo-Aleut dil ailesine ait bir Inuit dili olan Kalaallisut olarak da bilinir ) ve Danca ( İskandinav veya Kuzey Alman dili); adada yaşayanlar İngilizce de biliyor.

Grönlandlıların büyük çoğunluğu adanın 18 belediyesinden dağılmış durumda geri kalanlar ise köylerde yaşıyor. Adadaki erkekler ortalam 60'lı yaşların ortalarında kadar yaşarken, kadınlar genellikle 70'li yaşların başına kadar yaşıyor.

Grönland'ın ekonomisi genelde balıkçılığa dayanıyor. Bir zamanlar ekonominin dayanağı olan mühür avcılığı, 20. yüzyılın başlarında sert bir şekilde azaldı ve morina, karides ve diğer deniz canlılarının avlanması, konserve edilmesi ve dondurulmasıyla desteklendi .

Grönland ekonomisi son yıllarda çeşitlendiriliyor. Özellikle turizm sektörüne çok fazla önem veriliyor. 1990'lardan bu yana, turizmden elde edilen gelir önemli ölçüde artış gösteriyor.

Danimarka'dan önemli miktarda mali yardım alan hükümet, ekonomide öncü bir rol oynamaya devam ediyor. 18'inci yüzyılın başlarından beri egemenlik kurduğu Grönland'I 1953'te resmen topraklarına katan Danimarka adaya her yıl 500 milyon dolarlık kaynak aktarıyor.

Danimarka’dan gelen mali hibeleri kullanan Grönland hükümeti, vatandaşlarına çok çeşitli refah hizmetleri sunmaktadır. Adanın halkına da ücretsiz sağlık hizmeti verilmektedir. Bu sosyal hizmetler, Grönlandlıların sağlık ve yaşam koşullarını büyük ölçüde iyileştirdi.