Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir kaç gün içinde Fırat'ın doğusunda bulunan terör unsurlarına yönelik operasyonlara başlanacağını açıkladı. Peki Fırat'ın doğusu neresi? Bölgedeki teröristlerin sayısı ne kadar? Bölge neden bu kadar önemli? soruların cevaplarını araştırdık.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen Türk Savunma Sanayii Zirvesi’nde konuştu.
Operasyon başlıyor
Erdoğan, 'Sınırlarımızın dibinde oynanan oyuna seyirci kalmayacağımız muhataplarımıza söyledik. İşte bu anlayışla Fırat’ın doğusunu bölücü terör örgütünden kurtarmak için başlayacağımız harekatımıza birkaç gün içinde başlayacağımız söylüyoruz.' dedi.
Fırat'ın doğrusu nerede?
Fırat’ın Suriye topraklarına girdiği Karkamış’tan Irak sınırına bitişik Cizre’ye kadar kuş uçuşu 380 kilometre uzanan sınır hattının güneyindeki alanın tümünde, PKK’nın Suriye’deki uzantısı PYD/YPG unsurları yuvalanmış halde bulunuyor.
Bu bölge Türkiye'nin teröristlerden arındırmak istediği "Fırat'ın doğusu" olarak tanımlanıyor.
Kısa kısa:
● Terör örğütü YPG, 2012 yılında Suriye'nin doğusunda 2 kantonun özerkliğini ilan etti: Kobani ve Cizre
● ABD, Fırat'ın doğusunda Ekim 2015’ten bu yana 18 askeri nokta üs ve operasyonel nokta kurmuş durumda.
● Terör örgütü YPG, Suriye petrolünün yüzde 70’ini kontrol ediyor.
● Suriye'nin tarıma elverişli alanları teröristler kontrol ediyor.
● Fırat'ın doğusunda 50 bin civarında teröristin olduğu iddia ediliyor.
Fırat'ın doğusundaki teröristlerin sayısı
PYD/YPG’nin 2012 sonrasında kuruluşunu ilan ettiği iki özerk kanton yönetimi bulunmaktadır. Bunlar Kobani ve Cizre kantonlarıdır.
Her ikisi de Türkiye sınırına bitişiktir. Kantonların yönetiminde Arap, Yezidi gibi grupların temsilcileri olmakla birlikte, ipleri elinde tutan PKK çizgisindeki PYD/YPG oluşumudur.PYD hareketin siyasi kanadını temsil ederken, YPG sahadaki askeri gücünü oluşturuyor.
ABD, Suriye’nin güneyindeki bölgede DEAŞ’la savaşırken YPG’yi askeri müttefiki olarak kullanıyor ve koruyor. ABD’nin aynı zamanda Kuzey Suriye’de askeri üsleri bulunuyor.
Fırat'ın doğusunun coğrafi yapısı
Fırat'ın Doğusunda bulunan Sincar ve Karaçok dağları bölgede terör örgütünün sığınak olarak kullandığı alanlar arasında ancak bölgede geniş düzlük araziler de bulunuyor.
Suriye'nin en verimli toprakları olarak gösterilen bölgede zengin su ve petrol kaynakları bulunuyor.
Sarı bölge: YPG'li teröristlerin kontrolündeki bölge
Rakamlar ile Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı bölgesi
● Bölgenin toplam nüfusu: 4.000.000 (İzmir ili kadar)
● Bölgede etkisiz hale getirilen toplam terörist sayısı: 7.500
●Fırat Kalkanı km2 alanı: 10214 (Kars ili kadar)
ABD'den terör örgütüne üs
ABD'nin Kobani'de kurduğu hava üssü
Ekim 2015'te başlayan üs kurma faaliyetleri çerçevesinde Haseke'de 2 hava üssü inşa eden ABD, Rakka ve Münbiç'te de toplam 8 operasyonel askeri nokta oluşturmuştu.
ABD, Temmuz 2017'den bu yana toplam 5 yeni üs ve operasyonel nokta daha kurdu.
Bunlardan 2'si Münbiç'te, Fırat Kalkanı unsurlarına yakın bölgede inşa edildi.
Rakka'nın kuzeyindeki Tel Ebyad ilçe merkezinin güneybatısında 2 askeri nokta kurdu.
ABD, Irak sınırında yer alan enerji zengini Deyrizor ilinin YPG/PKK işgalindeki kısmında da bir üs inşası tamamlandı. Deyrizor'un güneydoğusundaki Saban petrol ve gaz sahasının güneyinde, Yeşilköy olarak anılan ve villa tipi yapılardan oluşan yerleşimin kuzeybatısındaki arazide üs kuruldu.
Fırat Nehri'ne yaklaşık 10 kilometre mesafedeki alan, Saban petrol ve gaz sahası ile Tanak rafinerisini ve Ömer petrol sahasının ana havzasının kuzeyine açılan yolun birleşme noktasını kontrol ediyor.
Kamışlı'ya 2 simetrik nokta
ABD, Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı ilçesinin 3 kilometre doğusu ve batısında birer askeri nokta inşa ediyor.
Yerel kaynaklar, ABD'nin son bir ayda başlattığı 2 askeri nokta çalışmasının, bölgede kalıcı olma planının parçası olarak değerlendiriyor.
Kamışlı'nın batısında yapımı süren nokta, Himo beldesinde, doğusundaki nokta ise Cemaye bölgesinde olacak.
Ülkenin petrol ve doğal gaz sahaları civarına da üs
Suriye haritası
Kaynaklar, Deyrizor'da yapılan üssün hem ülkenin en büyük petrol sahası Ömer'e hem de DEAŞ'ın kentteki son kalesi Heccin'e yakın bir lokasyonda olduğuna işaret ediyor.
DEAŞ Karşıtı Uluslararası Koalisyon Sözcüsü Albay Sean Ryan, önceki gün Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Suriye'nin kuzeydoğusunda, Fırat Nehri'nin ortasından başlayarak, Suriye-Irak sınırı boyunca devam eden DEAŞ varlığını bitirmek için operasyona başladıklarını bildirmişti.
Yaklaşık bir aydır süren üs çalışmaları kapsamında kargo uçaklarının inişi için pistler olacak. Böylece bölgeye takviyeler, kara yerine havadan gönderilebilecek.
Kaynaklar, üssün yüksek güvenlik tedbirleriyle inşa edildiğini, 4 yanının keskin nişancılar ve zırhlı araçlarla korunduğunu belirtiyor.
Fırat'ın doğusunun ABD için önemi nedir?
ABD'li askerler YPG'li teröristler ile beraber devriye atıyor.
Süren inşaat faaliyetlerinin tamamlanmasıyla, ABD'nin bölgedeki askeri varlığı 18 noktaya yayılmış oldu
Yerel kaynaklar, hızlanan askeri nokta ve üs inşalarının, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un İran bölgede tehdit oluşturmaya devam ettiği müddetçe Amerikan askerlerinin Suriye'de kalacağı yönündeki açıklamasının ardından başladığına dikkati çekiyor.
ABD, söz konusu noktalarda bulundurduğu özel birlikler ve ekipmanla YPG/PKK'ya DEAŞ karşıtı operasyonlarında destek verirken Özgür Suriye Ordusu güçlerine karşı da onlara koruma sağlıyor.