F-35'ler ne kadar güvenli?
Türkiye'nin yeni nesil savaş uçağı ihtiyacının karşılanması için 2002 yılında atılan adımlarla dahil olduğu F-35 Müşterek Taarruz Uçağı Projesi'nin Türkiye adına belirsizliğini koruması çeşitli soru işaretlerini de beraberinde getirdi. F-35'lerin NATO ülkelerine dahi 'casusluk' faaliyetinde kullanıldığı iddia edilen uçaklar için, envanterinde bulunan ülkeleri izlediği ve bu ülkelerin askeri bilgilerini ABD’ye aktardığı öne sürüldü. Güvenlik açığına ilk tepki ise Norveç'ten geldi.
Türkiye'nin Rusya'dan hava savunma sistemi S-400'ü almak için attığı adımlar karşılığında ABD'nin 'F-35'i vermeyiz' çıkışı tüm dikkati üzerine çekerken, F-35'lerin güvenlik sorunu da konuşulan bir diğer konu başlığı oldu.
ABD Kongresi'nin, “Rusya’dan S-400’ler alınırsa F-35’lerin Türkiye’ye verilmemesi” tehdidi hala gündemin en önemli maddelerinden biri olurken F-35'in güvenlik sorunları ise tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı.
Norveç tedirgin oldu
Fatih Altaylı F-35 projesinin ABD dışındaki NATO ülkeleri için çok da ciddi bir başka “sakıncası” olduğuna işaret eden bir yazı kaleme aldı.
GZT'nin ulaştığı savunma kaynakları, 'Dünya üzerinde F-35’e denk bir uçak yok' derken, uçağın güvenlik sorunlarına da işaret etmişti. Her şeyiyle ABD’ye bağlı bir uçak olan F-35, envanterinde olan ülkeden kalktığı andan itibaren ABD’ye anlık konum bildirimi yapıyor.
F-35'in bu özelliğinden kaynaklı rahatsızlığı dile getiren ülke ise Norveç oldu. Envanterine 52 adet F-35 uçak katmayı planlayan ve bu nedenden dolayı ekonomik darboğaza giren Norveç, F-35'lerin bu özelliğinden dolayı vazgeçme noktasına gelmiş durumda.
Almanya çekiliyor
Almanya Savunma Bakanlığı, Lockheed Martin imalatı yeni nesil savaş uçağı F-35'in, eskiyen Tornado uçaklarının yerine hava kuvvetleri filosuna dahil etmeyi planladığı savaş jetleri arasında olmayacağını açıklamıştı.
Alman Savunma Bakanlığı kaynaklarına göre bu uçak yerine Airbus üretimi Eurofighter ya da Boeing'in F/A - Hornet modelleri arasında seçim yapılacak.
Bakanlığın bu konudaki nihai kararına dair bir takvim öngörülmezken, Norveç'in de böyle bir karar alabileceği iddia edildi.
NATO yükümlülüklerine uygunluğu incelenecek
Ancak F-35 yerine ikame etmeyi düşündüğü bu modellerin, Almanya'nın, uçakların nükleer silah taşıma kapasitesiyle ilgili NATO yükümlülüklerine uygun olması gerekiyor.
Hedef 52 adet F-35, maliyet 8.4 milyar dolar
Norveç son zamanlarda üs sayısını azalttı, ancak yeni uçaklara büyük yatırımlar yaptı. Bu yatırımlar kapsamında olan dokuz adet F-35 avcı uçağı aldı. Bu sayının toplam 52 olması hedeflenirken bu hedefin faturasının ise Norveç tarafına 8.4 milyar dolar olarak yansıyacağı tahmin ediliyor.
ABD'li Lockheed Martin tarafından geliştirilen Müşterek Taarruz Programı kapsamında üretimi planlanan F-35 Lightning II projesine Türkiye de 2002 yılında dahil olmuştu. F-35 yeni nesil savaş uçaklarından ikisi, ABD’de 21 Haziran’da düzenlenen törenle Türkiye’ye teslim edilmişti.