KKTC'de siyasi iklim ısınıyor: 35. Hükümet kurulacak
● Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) Ocak 2018'de yapılan milletvekilliği erken genel seçimlerinde Ulusal Birlik Partisi (UBP) 21, Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) 12, Halkın Partisi (HP) 9, Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) 3, Demokrar Parti (DP) 3 ve Yeniden Doğuş Partisi (YDP) 2 milletvekili kazanmıştı.
● Ülkede Halkın Partisi Genel Başkanı, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, HP’nin hükümetten çekilme kararı aldığını açıkladı.
● Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başbakanı ve Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı Tufan Erhürman, koalisyon hükümetinin dağılmasından ardından istifasını sundu.
● Anlaşmazlık nedeniyle dağılan CTP-HP-DP ve Toplumcu Demokrasi Partisinden (TDP) oluşan dörtlü koalisyon hükümetinin, Cumhuriyet Meclisi'nde 27 milletvekili bulunuyordu.
KKTC'de 28 Temmuz 2013'de yapılan genel seçimlerin ardından 3 ayrı koalisyon hükümetinde 3 ayrı başbakan görev alıdı, yavru vatanda siyasi sular bir türlü durulmadı.
Siyasi istikrarın sağlanamadığı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti erken genel seçimlere gitmek zorunda kaldı.
7 Ocak 2018'de gerçekleşen erken genel seçimin ardından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhuriyet Meclisi'nde 6 parti temsil hakkı kazandı.
- Erken genel seçimlerin sonuçlarına göre (UBP) 21, CTP 12, HP 9, TDP 3, Demokrasi Partisi (DP) 3 ve (YDP) 2 milletvekiliyle meclise girdi.
Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı Tufan Erhürman'ın Başbakanlığında kurulan CTP, HP, Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) ve Demokrat Parti'den (DP) oluşan Koalisyon Hükümeti, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu'nda 16 Şubat'ta oy çokluğuyla güvenoyu almıştı.
4'lü koalisyon hükümeti şu isimlerden oluşmuştu:
- "Başbakan Tufan Erhürman (CTP), Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay (HP), Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Cemal Özyiğit (TDP), Maliye Bakanı Serdar Denktaş (DP), İçişleri Bakanı Ayşegül Baybars (HP), Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan (HP), Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami (CTP), Turizm ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu (DP), Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali (CTP), Sağlık Bakanı Filiz Besim (CTP), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Zeki Çeler (TDP)"
15 ay sonra kaolisyon çatladı
KKTC'de koalisyon ortağı Halkın Partisi dün (HP) hükümetten çekilme kararı aldı. Çekilme kararını Partinin Genel Başkanı Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay açıkladı.
Özersay, yaklaşık 3,5 saat süren Halkın Partisi Parti Meclisi toplantısının ardından, basının karşısına parti meclis üyeleriyle birlikte çıktı.
Basın toplantısında 15 aylık hükümetle ilgili değerlendirme yapan Özersay, hükümetten çekilme sebepleri arasında Maliye Bakanlığı'nın arazi kiralamalarını ve "güven bunalımını" gösterdi. Maliye Bakanlığı'ndaki güven bunalımının ardından Demokrat Parti (DP) Genel Başkanı Serdar Denktaş, Maliye Bakanlığı görevinden ayrıldı.
Erhürman istifasını Cumhurbaşkanı Akıncı'ya sundu
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakanı ve Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı Tufan Erhürman, kaolisyon hükümetinin dağılmasının ardından istifasını Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'ya sundu.
KKTC yeniden seçime mi gidecek?
Parti temsilcileriyle görüşeceğini belirten KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı, en kısa sürede meclisten bir çoğunluk hükümetinin çıkmasını temenni ettiğini kaydetti.
KKTC’deki Hükümetler
KKTC’nin ilan edildiği 15 Kasım 1983’ten bugüne 34 hükümet görev yaptı. Yeni kurulacak hükümet, ülkenin 35’inci hükümeti olacak.
KKTC'deki Başbakanlık web sitesindeki bilgilere göre KKTC’de hükümetler ve görev yaptıkları tarihler şöyle:
- 1. III. Çağatay Hükümeti (15.03.1982 - 13.12.1983)
- 2. II. Konuk Hükümeti (13.12.1983 - 19.07.1985)
- 3. I. Eroğlu Hükümeti (19.07.1985 - 02.09.1986)
- 4. II. Eroğlu Hükümeti (02.09.1986 - 23.05.1988)
- 5. III. Eroğlu Hükümeti (23.05.1988 - 11.05.1989)
- 6. III. Eroğlu Hükümeti Değişiklik (11.05.1989 - 20.06.1990)
- 7. IV. Eroğlu Hükümeti (20.06.1990 - 24.03.1992)
- 8. IV. Eroğlu Hükümeti Değişikliği (24.03.1992 - 01.01.1994)
- 9. I. Atun Hükümeti (01.01.1994 - 08.01.1995)
- 10. I. Atun Hükümeti Değişikliği (18.01.1995 - 22.05.1995)
- 11. II. Atun Hükümeti (22.05.1995 - 11.12.1995)
- 12. III. Atun Hükümeti (11.12.1995 - 16.08.1996)
- 13. V. Eroğlu Hükümeti (16.08.1996 - 16.09.1998)
- 14. V. Eroğlu Hükümeti Değişikliği (16.09.1998 - 30.12.1998)
- 15. VI. Eroğlu Hükümeti (30.12.1998 - 08.06.2001)
- 16. VII. Eroğlu Hükümeti (08.06.2001 - 13.01.2004)
- 17. Talat Hükümeti (13.01.2004 - 09.08.2004)
- 18. Talat Hükümeti (09.08.2004 - 08.03.2005)
- 19. Talat Hükümeti (08.03.2005 - 26.04.2005)
- 20. Soyer Hükümeti (26.04.2005 - 25.09.2006)
- 21. II.Soyer Hükümeti (25.09.2006 - 04.06.2007)
- 22. II.Soyer Hükümeti Değişiklik (04.06.2007 - 11.03.2008)
- 23. II.Soyer Hükümeti Değişiklik (11.03.2008 - 04.05.2009)
- 24. Eroğlu Hükümeti (04.05.2009 - 17.05.2010)
- 25. Küçük Hükümeti (17.05.2010 - 06.04.2011)
- 26. Küçük Hükümeti Değişiklik (06.04.2011 - 07.09.2012)
- 27. Küçük Hükümeti Değişiklik (07.09.2012 - 18.09.2012)
- 28. Küçük Hükümeti Değişiklik (18.09.2012 - 06.06.2013)
- 29. Siber Hükümeti (06.06.2013 - 02.09.2013)
- 30. Yorgancıoğlu Hükümeti Değişiklik (02.09.2013 - 10.10.2014)
- 31. Yorgancıoğlu Hükümeti Değişiklik (10.10.2014 - 16.07.2015)
- 32. Kalyoncu Hükümeti (16.07.2015 - 16.04.2016)
- 33. Özgürgün Hükümeti (16.04.2016 - 02.02.2018)
- 34. Erhürman Hükümeti (2 Şubat 2018-9 Mayıs 2019)
KKTC'deki Siyasi partiler
Halkın Partisi (HP), 6 Ocak 2016 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kurulan siyasi partidir.HP'nin Genel başkanlığını Kudret Özersay üstlenmektedir.
Halkın Partisi'nin iki temel ilkesi bulunmaktadır, İyi yönetim ve Sosyal adalet. Halkın Partisi’nin sorunların çözümüne dönük önerileri iki temel ilkeye dayalı olarak şekillendirdiğini ifade ediyor.
Halkın Partisi 7 Ocak 2018'deki erken genel seçimin ardından Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı Tufan Erhürman başkanlığında 2 Şubat 2018'de kurulan CTP-DP ve Toplumcu Demokrasi Partisinden (TDP) oluşan dörtlü koalisyon hükümetinde yer almıştı. Koalisyon ortağı Halkın Partisi (HP)dün hükümetten çekilme kararı aldı.Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) 1970 yılında bir grup Kıbrıs Türk’ü aydın, esnaf ve işadamı tarafından kuruldu. Partinin kurucu genel başkanı Avukat Ahmet Mithat Berberoğlu'dur. CTP, ‘iki toplumlu, iki bölgeli ve toplumların siyasi eşitliğine dayalı ve İngiliz üslerinden arındırılmış, askersizleştirilmiş federal Kıbrıs Cumhuriyeti’nin’ kurulması tezini destekler. CTP’nin iddiasına göre, dış güçlerce, kışkırtılmakta, zamanla bu kışkırtmalar, iki toplum arasında, çatışmalara neden olmaktadır. CTP, Enosis ve Taksim politikalarına karşı çıkar.
CTP’ye göre, Avrupa Birliği çerçevesindeki gelişmeler, ‘Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs halkları arasında var olan CTP, Avrupa Birliği üyeliği gibi, çözüme ilişkin ortaya attığı devlet modeline uygun olarak, özellikle Rum sol partileri ile ilişkilere büyük önem vermektedir. İdeolojik görüşünden ötürü, Kıbrıs sorununun her iki tarafın aşırı milliyetçi politikalar güden partileri tarafından ortaya çıkarıldığını öne süren CTP, özellikle sol partilerin; ‘milliyetçiliği, etnik kimliği red eden siyasi görüşü’ benimsediğini beyan etmektedir.
Türkiye ile sürdürülen ilişkilerin yapısını ve işleyişini de eleştiren CTP, Türkiye’nin, Kuzey Kıbrıs’ı doğrudan yönetir duruma gelmesini doğuran ilişki biçiminin, halklar arasında karşılıklı güvensizlik doğurduğunu iddia etmektedir.Ulusal Birlik Partisi, 11 Ekim 1975 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti eski cumhurbaşkanı Rauf Denktaş tarafından kurulmuştur. Ulusal Birlik Partisi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin varlığını; ulusal ve toplumsal birlik ve beraberliğini ve ülke bütünlüğünü sağlamak, kalıcı bir anlaşmada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gerçeğinden hareket edilmesini desteklediğini beyan eder.
Parti; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin, dünya devletleri ailesinin saygın, güvenilir, geleceğinden emin, onurlu saygınlığından hiçbir koşul altında ödün vermeyen güçlü ve dostluğu aranan eşit bir üyesi durumuna getirmek; ancak Kıbrıs sorunun çözümü konusunda Kıbrıs Türk Halkı’nın önüne, iki halkın egemenliği siyasal eşitliği iki kesimlilik temelinde Anavatan Türkiye Cumhuriyeti’nin etkin ve fiili garantisinin devam edeceği, Avrupa Birliğinin birincil hukuku kabul edilecek bir anlaşma olanağı çıkması halinde bunu desteklemeyi görev saydığını belirtir.
Ulusal Birlik Partisi’nin Türkiye’ye dair görüşü şu şekildedir: “Kıbrıs Türk Halkı'nın, Türk Ulusu'nun ayrılmaz bir parçası olduğunu içtenlikle gerçeğini kabul ederek, Türk Ulusu'nun tüm tarih, kültür, dil ve din mirasını paylaştığımız Türkiye Cumhuriyeti ile devlet düzeyinde ilişkilerimizi öncelikli bir yaklaşımla geliştirmek. ve her konuda bütünleşmek amacındayız”Demokrat Parti, 1992’de Ulusal Birlik Partisi’den ayrılan 9 milletvekili tarafından kurulmuştur. DP, 9’lar hareketi biçiminde UBP’deki Hakkı Atun ve Serdar Denktaş gibi önemli muhalif milletvekillerinin ayrılması sonucu ortaya çıktı.
Mayıs 2013'te, Ulusal Birlik Partisi'nin içerisindeki muhalif kanadın katılımıyla sandalye sayısı 9'a yükselen DP, tüzük kurultayı gerçekleştirerek "Demokrat Parti-Ulusal Güçler" adını aldı.
DP, 28 Temmuz 2013 seçimlerine bu isimle katıldı. DP, parti programında iki toplumlu, iki kesimli bir Kıbrıs'ı, Türkiye'nin "etkin ve fiili garantisi"nin devamını savunuyor.Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP), 3 Haziran 2007 tarihinde Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP) ile Barış ve Demokrasi Hareketi’nin (BDH) kendilerini feshederek, birleşmeleri sonucu oluşturulan bir siyasi partidir. TDP Programı, Kıbrıs sorununa bakışını şu ifadelerle karşılar: TDP, Kıbrıs’ın AB üyeliğinin sonrasında Kıbrıs Türk halkının özgür iradesine bağlı olarak, toplumsal varlığını ve kimliğini koruyarak, kendi kendini yönetme gücünü geliştirerek, Kıbrıs Rum toplumu ile siyasal eşitlik temelinde kurulacak iki toplumlu, iki bölgeli, Birleşik Federal Kıbrıs Cumhuriyeti’nde barış ve refah içinde yaşamasını ve bütünleşmesini temel hedefi olarak belirlemiştir.
Partinin programda, Türkiye’den gelip yavru vatana yerleşenlere dair şu ifadeler yer alır: “Kıbrıs sorunun çözümsüzlüğü, siyasal ekonomik istikrarsızlıklar ve KKTC’ye kontrolsüz nüfus akışı, Kıbrıs Türkleri’nin yoğun göçüne neden olmaktadır. Bu sorun Kıbrıs Türk toplumunun erimesini getirirken, Kıbrıs sorunundaki çıkmazı da derinleştirmektedir.”