Dünyayı saran orman yangınları hakkında 5 soru- 5 cevap
ÇAĞRI SAÇARALP
Abone Ol
Çanakkale'nin Gelibolu Yarımadası'ndaki Eceabat ilçesine bağlı Behramlı köyü yakınlarında önceki akşam saat 22.30'da başlayan yangın, yaklaşık 15 buçuk saat sonra tamamen kontrol altına alındı. Çıkış nedeni henüz tespit edilemeyen yangında 100 hektardan fazla alanın zarar gördüğü tahmin ediliyor. "Orman yangınları iklim değişikliğiyle daha mı kötüleşiyor?", "İleri planlama ile orman yangınları kontrol altında tutulabilirler mi?" Orman yangınlarına dair merak edilen 5 soru ve cevaplarını derledik.
Ülkemizde özellikle yaz aylarında artan orman yangınları doğamızı büyük tahribata uğratıyor. Son olarak Çanakkale'nin Gelibolu Yarımadası'ndaki Eceabat ilçesine bağlı Behramlı köyü yakınlarında önceki akşam saat 22.30'da başlayan yangın, 40 araç, 15 dozer ve 100 arazöz ile çok sayıda personelle yaklaşık 15 saatte tamamen kontrol altına alındı.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli dün sabah saatlerinde yaptığı açıklamada Çanakkale'deki yangına ilişkin şunları kaydetti:
"Gece 30-35 kilometre bir rüzgarımız vardı şu anda 20-25 kilometre civarında. Şu an itibari ile yerleşim yerlerini tehdit etmiyor. Şehitliğimiz zarar görmedi. Şu an itibari ile 100 hektar civarında bir alan etkilenmiş görünüyor.
Yangın şu anda çoğunlukla kontrol altına alınmış durumda"
Yangının çıkış nedeninin ve zarar gören alanının tespiti için çalışmaları da devam ediyor.
Çanakkale'nin Eceabat ilçesinde çıkan orman yangınında havadan 10 helikopter söndürme çalışmalarına destek verdi.
Yangınlar dünya çapında çoğaldıkça, yangınlara dair yanlış saptamalar meydana geliyor. Orman yangınlarına dair merak edilen 5 soruyu cevapladık.
0. Ağaçları düzenli olarak kayıt etmek orman yangınlarını önler mi?
Ortak bir varsayım, ağaçların kaydedilmesinin yangınları önleyebileceği. Birçok orman uzmanı, kayıt işleminin etkisiz olduğunu söylüyor. Örneğin, yakın tarihli bir çalışmada , daha sistemli, ağaç kayıtlarının günü gününe yapıldığı yüksek yönetim düzeylerine sahip bölgelerde yangın şiddetinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmış. Bilinenin aksine kurumuş ağaçlar ve kütükler temizlense dahi orman yangınlarının çıkması,yayılması engellenemiyor. Benekli baykuş gibi hayvanların yanan bir ormandan yararlandıkları ve yangında zarar görümüş ağaçların ortadan kaldırılmasının onlara zarar verebileceği belirtiliyor.
0. Orman yangını sırasında evinizi korumak mümkün mü?
Orman yangınları güçlü ve tehditkâr olmasına rağmen yangına yakın hanelerde riskler azaltabilir. Özellikle ateşe dayanıklı çatılara sahip evlerin yangından etkilenmeme şansı fazla. Ev sahipleri olukları ve çatı kaplamaları dahil olmak üzere yapının etrafındaki yanıcı maddeleri de çıkardığında risk azalır.
Aileler, evleri ve çevredeki vahşi yaşam arasında korunaklı bir bölge oluşturabilirler. Bu, yapıların 9 metre mesafede kurutulmuş yapraklar ve odun yığınları gibi ateş alabilecek herhangi bir şeyin temizlenmesiyle mümkün olabilir. Bu önlemler yangının yolunu keser ve hızını yavaşlatır.
0. Orman yangınları doğanın kaçınılmaz bir gerçeği midir?
1930 ile 1980 yılları arasında yangın sayısı günümüze nazaran daha azdı; ancak iklim son 40 yılda daha sıcak ve kuru hale geldikçe, yangın sayısı arttı. 1980 ve 1999 yılları arasında sadece iki yıl içinde, vahşi ateşler 6 milyon hektardan fazla alan kül oldu. (ABD'nin 2.4 milyon hektar) 1978 ile 2013 yılları arasında yangın miktarı yaklaşık %19 arttı.
Yüksek kuraklık, yüksek sıcaklıklar, düşük nem ve şiddetli rüzgarlar yangınların kıvılcımını ve yayılmasını sağlayan faktörleri etkilemektedir. Sonuç olarak, bilim adamları, Sibirya'dan Portekiz'e kadar dünya çapında orman yangınlarının artmasının iklim değişikliğine bağlı olduğunu söylüyorlar.
0. Orman yangınları tamamen olumsuz sonuçlar mı doğurur?
Yangınlar, ormanların yok olmasına yol açmaları ve biyoçeşitliliği tehdit etmeleri gibi çevre üzerindeki zararlı etkileri ile bilinir. Ancak doğal bir süreç olan orman yangınlarının aslında ekosistemde meydana gelen değişimler üzerinde önemli rolü vardır; ancak çok büyük ve yoğun yangınlar tohumlara zarar verebilir ve dolayısıyla yeni ağaçların büyümesini engelleyebilirler.
Küresel ısınma ve insan kaynaklı etkinlikler nedeniyle görülen orman yangınlarındaki artış, yangınların ekosistemde meydana gelen doğal değişimler üzerindeki etkisini bozabilir
Bazı böcekler sadece ateşin ısısında ürerler, çam kozalakları periyodik ateşlerle çimlendirilir ve yanmış ağaçlardan temizlenmiş alanlar yeni bitkilerin yayılmasına olanak tanır. ABD yangınlarının % 1'inden daha azının da yanmasına izin verildiği bilinen bir gerçek..
0. Orman yangınlarını yok etmek veya kontrol etmek mümkün müdür?
İklim değişiklikleri, insan yerleşimlerinin yayılması gibi faktörlerle beraber önümüzdeki yıllarda orman yangınlarının artması bekleniyor. Tropik iklimlere sahip ülkeler ve ekvatora yakın ülkeler içinse yangınlarda azalma öngörülüyor.
Bazı uzmanlar, yangınların azaltılmasına yönelik çabalar yetersiz görüldüğünden ve yangınların daha da artması muhtemel olduğundan alevlerle başa çıkmak için insanların yangınlarla mücadele hakkında bilinçlendirici politikaların artması gerektiğini belirtiyorlar.