Dün Akdeniz'de yaşanan gerginliğin perde arkasındaki 5 neden

HİKMET YALÇINKAYA
Abone Ol

Güzelyurt Araştırma Sahası’nda çalışmalarına başlayan Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemisini taciz eden Yunan fırkateyni dün Deniz Kuvvetleri Komutanlığına bağlı unsurlar tarafından engellenmişti. Akdeniz'de yaşanan bu gerginliğin perde arkasındaki neden neydi? 5 maddede

Akdeniz'de petrol arama çalışması yapan Barbaros Hayrettin Paşa gemisi, Yunan fırkateyni tarafından taciz edildi. Deniz Kuvvetleri Komutanlığına bağlı unsurların müdahil olduğu olay da Yunan fırkateyni HS Nikiforos Focas engellenmişti.

Barbaros Hayrettin Paşa araştırma gemisi, geçtiğimiz akşamdan itibaren, Doğu Akdeniz'de önceden ilan edilen Türkiye'ye ait Güzelyurt Araştırma Sahası'nda çalışmalarına başlamıştı.

Gemi, dün sabah saatlerindeki çalışmaları sırasında, Yunanistan'a ait fırkateyn tarafından taciz edildi. Bunun üzerine, bölgedeki Deniz Kuvvetleri Komutanlığına bağlı unsurlar, araştırma gemisini uluslararası hukuk ve teamüllere aykırı olarak taciz eden Yunan gemisinin faaliyetini önledi.

Türkiye'nin uluslararası hukuktan doğan hak ve menfaatleri

Araştırma gemisinin çalışmalarının Türkiye'nin uluslararası hukuktan doğan hak ve menfaatleri doğrultusunda güvenli ve iyi komşuluk ilişkilerine saygılı bir şekilde devam ettiğini belirten yetkililer, çevre denizlerdeki faaliyetlerin daima komşuların hak ve hukukuna saygılı, ancak aynı zamanda hakların korunması noktasında da duyarlı ve kararlı olarak planlandığı şekilde sürdürüldüğünü vurguladı.

1.

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Doğu Akdeniz’i KKTC çevresi de dahil 13 ayrı parsele ayırarak doğal gaz aramaları için ruhsatlandırmıştı. Türkiye ve KKTC bu parselizasyona itiraz etmiş bu durumun uluslararası hukuka aykırı olduğuna dair gerekli uyarıları yapmıştı.  Rum Yönetimi buna rağmen yabancı şirketlere doğal gaz arama ruhsatı vermeye devam etti.

2.
9 Şubat’ta İtalyan şirketine ait Saipem 12000 adlı sondaj platformu KKTC’nin Gazimağusa açıklarındaki 3. parsele sondaj için gelmiş, sondaj platformu bölgedeki Türk savaş gemileri tarafından engellenmişti.
3.
İtalyan petrol şirketi ENI’nin kiralamış olduğu Sapien 12000 adlı sondaj gemisi, Türk Deniz Kuvvetleri tarafından engellenmiş ve Güney Kıbrıs’ın tek taraflı olarak ruhsatlandırdığı 3 numaralı parselde hiçbir çalışma yapamadan 23 Şubat’ta Kıbrıs’tan ayrılmıştı.
4.

Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin uluslararası kamuoyuna taşımaya çalıştığı bu duruma ilişkin olarak Türkiye’nin tavrı net oldu. Deniz Kuvvetleri’nin savaş gemileri bölgede daha önceden planlanmış eğitim faaliyetlerine devam ederken, bölgedeki savaş gemileri yeni bir ‘Navtex’ ilan ederek 10 Mart’a kadar bölgede faaliyetlerine devam edeceklerini duyurmuştu.

5.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin onay vermediği, rızasının olmadığı hiçbir projenin oldu bittiye getirilmesine izin vermeyeceklerini belirterek, "Tek taraflı, Türkiye’nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin haklarının yok sayıldığı, adadaki tarafların eşit ve adil pay almadığı bir sisteme geçit vermeyeceğiz. Türkiye’nin bu konudaki tavrı ve duruşu nettir" demişti. 

Dönmez, 9. Arama-Üretim Sektörü İstişare Toplantısı'nda, Türkiye’nin denizlerdeki varlıklarını Barbaros, Oruç Reis sismik ve Fatih sondaj gemileriyle daha da güçlendirdiğini söyleyerek, Türkiye'nin uluslararası hukuktan kaynaklanan hak ve menfaatlerini sonuna kadar koruyacaklarını belirtmişti.