Yasalaşan 'çevrenin korunma teklifini' 11 maddede anlama kılavuzu

HİKMET YALÇINKAYA
Abone Ol

Çevre Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapan kanun teklifi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Peki çevrenin korunmasına yönelik teklifin içinde neler var? Plastik alışveriş poşetinin en az 25 kuruştan satılmasından, egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmayanlara uygulanacak cezai işlemlere kadar 11 maddede yasalaşan çevre teklifi...

TBMM Genel Kurulunda, Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi kabul edilerek yasalaştı.

  • Plastik alışveriş poşetleri tüketiciye en az 25 kuruştan satılacak. Plastik poşetleri ücretsiz veren satış noktalarına, kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 lira idari para cezası uygulanacak.

Kanunun getirdiği önemli düzenlemeler şöyle:

0. Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle anlaşma ile tahliye edilen yapıların maliklerine, kiracılarına ve yapıda ikamet etmek şartıyla sınırlı ayni hak sahiplerine geçici konut veya iş yeri tahsisi ya da kira yardımı yapılabilecek. 

Üretici, ithalatçı ve piyasaya sürenlerin atıkların toplanması, taşınması, geri kazanımı, bertaraf edilmelerine dair yükümlülüklerinin yerine getirilmesi amacıyla birlikler oluşturma zorunluluğu devam edecek.

0. İmar planı kararı

Kıyıda ve denizde, uygulama imar planı kararı ile enerji iletim hatları yapılabilecek. 

Denizlerde, imar planı kararıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak ilan edilen alanlarda yenilenebilir enerji üretim santralleri yapılabilecek. 

Hazineye ait kamu konutlarından kat irtifakı kurulmuş olanlar da bağımsız bölümler halinde satılabilecek ve bu konutlarda oturanlar öncelikli alım hakkından yararlanabilecek. 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, riskli yapı tespiti için lisanslandırılan kurum ve kuruluşların faaliyetlerini denetleyebilecek. Görevlerini gereği gibi yerine getirmemeleri durumunda, işlenen fiilin ağırlığına göre yazılı olarak uyarı, idari para cezası ve lisans iptal cezası uygulanabilecek.

0. İnşaat alanları

Kamu kurum ve kuruluşlarınca inşaatın yapımına ve denetimine ilişkin hizmet alımı yapılmış ise inşaatın yapımına ve denetimine ilişkin her türlü fenni mesuliyet, kamu kurum ve kuruluşu adına danışman firmanın mimar ve mühendislerince üstlenilebilecek. 

Ruhsatsız veya mevzuata aykırı başlanan yapılar, idare tarafından tespit edildiğinde mühürlenecek ve inşaatı durdurulacak

Ruhsata bağlanamayacağı veya aykırılıklarının giderilemeyeceği anlaşılan yapılar, bir aylık süre beklenmeden belediye veya valilikçe yıktırılacak.

Haziran 2019'dan itibaren imar uygulaması görmemiş alanlarda hazırlanıp onaylanacak yeni imar planlarında, bisiklet yolları ile bisiklet park istasyonları zorunlu hale gelecek.

Topografya ve arazi eğimi nedeniyle bisiklet yolu yapılamayan yerlerde ise yaya yolları düzenlenecek.

0. Yaban hayvanlarını koruma

"Otoyolların habitatları böldüğü yerlerde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün görüşünü alarak yaban hayvanlarının geçişlerine izin verecek menfez, ekolojik köprü ve benzeri tesisleri yapmak", "otoyollarda yaban hayvanlarından kaynaklanacak trafik kazalarını önlemek maksadı ile kafes tel çit yapmak" ve "karayollarına yaban hayvanlarının muhtemel yaşam alanlarının bulunduğu bölgelerde uyarıcı levhalar koymak" Karayolları Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri arasına ekleniyor.

0. Plastik poşet en az 25 kuruş

Kaynakların verimli yönetimi ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla plastik poşetler satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücret karşılığı verilecek. 

Uygulanacak taban ücret 25 kuruştan az olmamak üzere, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından oluşturulacak komisyon aracılığıyla belirlenecek ve her yıl için güncellenecek.

0. Geri kazanım katılım payı

Plastik alışveriş torbaları için satış noktalarından 15 kuruş, lastik, akümülatör, piller ve araç bataryaları, otomotiv pilleri, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya (televizyon, küçük ev aletleri, buzdolabı ve soğutucular gibi beyaz eşyalar) piyasaya sürenlerden, ithalatçılardan belirtilen miktarlarda geri kazanım katılım payı tahsil edilecek.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla belirleyeceği ambalajlar için depozito uygulamasını, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren zorunlu tutacak.
0. Sıfır atık yönetimi

Atıkların kaynağında ayrı biriktirilmesi ve toplanması amacıyla sıfır atık yönetim sistemini kuran ve uygulayan belediyelere, il özel idarelerine, kurum, kuruluş ve işletmelere teşvik sağlanacak.

0. Plastik poşet ücretli oldu

Depozito uygulanmadan yıllık piyasaya ambalaj sürenlere ton başına 100 lira, plastik poşetleri ücretsiz verdiği tespit edilen satış noktalarına depo alanı hariç kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 lira idari para cezası verilecek.

0. Geri kazanım katkı payı

Geri kazanım katılım payını ödemediği tespit edilenlere katılım payı tutarının yüzde 20 fazlası idari para cezası uygulanacak.

0. Katı yakıt kurallarına uymayanlar

Katı yakıt özelliklerini sağlamayan yakıtları ithal eden veya satanlarla katı yakıtların depolanması, taşınması, yüklenmesi, boşaltılması veya torbalanmasına ilişkin düzenlemelere uymayanlara 10 bin lira, belgelerin veya izinlerin alınmaması durumunda ise 15 bin lira idari para cezası verilecek.

0. Bin 250 lira ceza

Egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine bin 250 lira ceza verilecek. Aynı araç, yönetmeliklerle belirlenen standartlara aykırı emisyona neden oluyorsa ceza 2 bin 500 liraya çıkacak.