Bor için tarihi adım

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Yeni Bor Stratejisi Lansmanı ve Teknoloji Transferleri İmza Töreni'nde konuştu. Albayrak: "Çin'li Dalian Jinma şirketi ile Eti Maden anlaşması kapsamında Balıkesir'de bor karbür tesisi kuruyoruz. Bor karbür, madenden çıkan borun katma değerini 2 bin kata kadar artıracak bir teknoloji. Hammadde olarak tonu 200 dolardan başlayıp, yüksek teknolojili ürüne dönüştüğünde yaklaşık 400 bin dolara kadar çıkan bir katma değer oluşuyor." dedi.

Enerji ve maden alanında Türkiye'de insanların gündeminde olan bor madeniyle ilgili tarihi bir tanıtım gerçekleştirildiğini vurgulayan Albayrak, göreve geldikleri ilk günden beri teknolojinin yerlileştirilmesini önceliklerden biri olarak belirlediklerini anlattı.

Hammadde ile bir birim kazanırken, teknolojiyi kuranların 100 hatta bin birim kazandığını dile getiren Albayrak, ocak ayından itibaren süren yoğun çalışmalar sonucunda bir müjdeyi hayata geçirdiklerini söyledi.

Tam iki bin kat

Albayrak, bu kapsamda dünyanın bor alanındaki iki büyük şirketinin işbirliği yapacağını açıklayarak, "Eti Maden ve dünyanın bor teknolojileri alanında en büyük firmalarından birisi olan Çinli Dalian Jinma ile işbirliği protokolü imzalayacak. Bu protokol ile Balıkesir'de, ki bunun fazları da olacak, yüksek teknoloji bor karbür üretim tesisi kuracağız. Bu tesis ile bor karbüre dayalı yüksek katma değerli ürünler geliştirecek olan teknolojiyi ülkemize kazandırmış olacağız. Bor karbür, madenden çıkan borun katma değerini 2 bin kata artıracak bir teknoloji. Tam 2 bin kat." diye konuştu.

Albayrak, sahnenin her iki tarafındaki masalara yerleştirilen ürünleri göstererek, bor madenindeki katma değer artışlarını, şu şekilde açıkladı:

• "Sol tarafta, kolemanit bor dediğimiz, Türkiye'de dünyanın en kaliteli hammadde ürünü, dünya ortalama pazarı 200 dolar civarında. Bunu işleyerek ve rafine ederek toz haline, borik asit dediğimiz hale dönüştürdüğümüzde, dünya piyasasında tonu 600 dolar civarı olan bir ürün halini alıyor. Bundan sonraki süreç, sağdaki masada dünyada elmastan sonra en sert ve dayanıklı element olan bor karbür ingot. Borik asit bor karbüre dönüştüğünde, toz halleriyle birlikte sanayi ve endüstride tonu yaklaşık 40 bin dolara kadar olan mamül dediğimiz ürüne dönüşüyor. Bunu yeni teknolojilerle de işleyerek levhalar şeklinde ürüne dönüştürdüğümüzde, burada zırh levhalar, eğimli ve kıvrımlı olanların özellikle helikopter zırhlarında, silindir boru ve ince olan nükleer santral nötron tutucuları ve soğutmada, zırh ve yelek dediğimiz mukavemeti en dayanıklı ama müthiş derecede hafif olan ve özellikle savunma sanayimizdeki en stratejik ürüne dönüştürüp iki şeyi başarıyoruz. Yani, hammadde olarak tonu 200 dolardan başlayıp, yüksek teknolojili ürüne dönüştüğünde yaklaşık 400 bin dolara kadar çıkan bir katma değer oluşuyor. Bor karbür, yıllık on binlerce tonluk dev bir pazar büyüklüğüne sahip ve her yıl en hızlı büyüyen pazarların başında geliyor."