Bir ülkenin ayıbı!

UĞUR NAZİLLİ
Abone Ol

Vecihi Hürkuş, Türkiye'de değeri bilinmeyen insanlardan biri. Türkiye'nin ilk uçağını tasarlayan ve ilk savaş pilotu olarak görev yapan Hürkuş, hayatı boyunca hayalleri uğruna sıkıntılar çekti. Peki Hürkuş'un hayali neydi? Hayalleri nasıl engellendi? Bu ülke ona ne kadar değer verdi?

İşte tarihte Türkiye'nin en büyük ayıplarından biri, Vecihi Hürkuş'un yaşamı;
0.
Vecihi Hürkuş, 6 Ocak 1896 tarihinde İstanbul'da doğdu. 1913 yılında yeşilköy o zamanlar ayastefanos olan tayyare mektebinde öğrenim gördü. Tayyare zabiti diplomasıyla mezun oldu.
0.
Vecihi Hürkuş, babası öldüğünde 3, savaşa katıldığında 16, pilotluk diploması aldığında 20, savaşta Ruslara esir düştüğünde 21 yaşındaydı. Hürkuş, Hazar Denizi üzerindeki Nargin adasından yüzerek kaçmayı başardı ve İran üzerinden Erzurum'a kadar yürüyerek yurda döndü.
0.
İnönü ve Sakarya savaşı sırasında çok başarılı keşif ve destek uçuşları yaptı ve bir Yunan uçağını düşürdü. Kurtuluş Savaş'ının ilk ve son uçuşunu yapan Hürkuş, üç kez takdirname ve bir İstiklal madalyası almaya hak kazandı.
0.
Yunanlılar'dan ele geçen uçak motorlarından yararlanarak ilk Türk uçağını imal eden Vecihi Hürkuş, 28 Ocak 1925'de "VECİHİ K-VI"adını verdiği uçağını uçurdu. Hürkuş'un uçuşuna izin verecek kurum olmadığı için Hürkuş, takdir yerine ceza aldı. Kadıköy'de bir keresteci dükkanı kiralayarak 1930′da "VECİHİ K-XIV"adlı ilk Türk sivil uçağını imal etti. Ancak yine sertifika verilmedi. Tüm uçağı parçalarına ayırdı. Ankara'dan trenle Prag'a götürdü tekrar birleştirdi. Uçak Çekoslovakya'da uçuş izni aldı. Yurda döndüğünde ikinci uçağı'da uçuştan men edildi.
0.
Vecihi Hürkuş,1932 yılında Türk Sivil Havacılık Okulu'nu açtı ve burada “ilk Türk kadın pilotla” beraber 12 pilot yetiştirdi. Uçaklarla Tekel İdaresi ve İş Bankası'nın reklamlarını yaptı.
0.
Hürkuş, Almanya'da Weimar mektebinden mühendislik diploması aldı. Ancak Türkiye'ye geldiğinde 2 yıl eğitim aldığı diploma yetersiz görüldü.
0.
Hürkuş, uzun süre havacılıktan ayrı kaldı ve 1947'de Kanatlar Birliği'ni kurdu. Ancak birlik fazla dayanmadı. 1951'de havadan zirai ilaçlama yapmak için bir şirket daha kurdu. Ancak ortaklarla anlaşamayınca haklarından vazgeçerek şirketten ayrıldı.
0.
1954 yılında ilk sivil havacılık şirketimiz olan Hürkuş Havacılık şirketini kurdu. Türk Hava Yolları'ndan aldığı 8 adet uçakla THY'nin uçmadığı noktalara uçarak havayolu kargoculuğunu başlatmak istedi. Fakat aldığı uçaklar sabote edilince uçuşlarını gerçekleştiremedi. Hürkuş, hayatının son dönemlerinde oldukça sıkıntı çekti. Borçlandırılan ve uçamayacak duruma getirilen uçaklarının üzerine vatana hizmet ettiği için kendisine verilen maaşa bile haciz kondu. Ankara'da anılarını yazdığı esnada, beyin kanaması geçirdi ve Apollo 11'in aya basmak için yola çıktığı gün hayata veda etti.
0.
Ertem Eğilmez'in yönetmenliğini yaptığı "Gülen Gözler" filmindeki Şener Şen'in canlandırdığı 'Vecihi' karakteri, Vecihi Hürkuş'dan esinlenilerek yaratılmıştır.