Bir Osmanlı geleneği 'zimem defteri' hala yaşatılıyor
● Kırklareli'nin Lüleburgaz ilçesinde Osmanlı'dan kalan geleneği sürdüren hayırsever, bakkalın tuttuğu 20 hanenin borcunun yazılı olduğu veresiye defterini 6 bin liraya satın aldı.
● Osmanlı Devleti'nden gelen zimem geleneğinde zengin vatandaşlar, tebdili kıyafet giyerek tanımadıkları bir dükkana girer ve vatandaşın veresiye defterindeki borçlarının tamamını veya bir kısmını öderlermiş.
● Zimemin temel amacı ise; varlıklı kişinin kimin borcunu ödediği, borçlu olanın da borcunun kim tarafından ödendiğini bilmemesi üzerine kurulu.
Kırklareli'nin Lüleburgaz ilçesinde bir hayırsever, ramazan ayı dolayısıyla ihtiyaç sahiplerine yardım etmek amacıyla bir bakkalın veresiye defterini 6 bin lira ödeyerek satın aldı.
6 bin liraya satın aldı
Özerler Mahallesi'nde bakkal işleten Kadir Halaç'ı arayan bir hayırsever veresiye defterini satın almak istediğini söyledi. Halaç'ın, defteri satabileceğini belirtmesi üzerine bakkala gelen hayırsever pazarlık sonucu 6 bin lira karşılığında veresiye defterini satın aldı.
'Zimem' devam ediyor
İşletme sahini Halaç, Osmanlı'da zenginlerin ramazan ayında esnaftan "zimem" denilen veresiye defterini satın alması geleneğinin bugün bir hayırsever tarafından sürdürülmesinden memnuniyet duyduğunu dile getiriyor.
Zimem nedir?
Zimmet kelimesinin çoğul hali olan zimem, borç anlamına gelmektedir. Zimem defteri de bu borçların yazılı hale getirildiği defter anlamına geliyor.
Osmanlı zenginlerinin, borçlarını ödeyemeyen vatandaşlara bu şekilde yardımcı olduğu biliniyor. Hayırseverlerin kendi isimlerinin bilinmemesini istemesi ve yapılan hayrın gizli kalmasını isteyenler için zimem formülü kullanılmıştır.
Borcunun ödeyemeyenlerin tespit edilip borçları ödenirdi. Borcunu ödeyemeyen bulunmazsa borç defterini açıp borçlulardan rastgele bazılarının borçları iş yeri sahibine ödenirdi.
Yıllardır süregelen bu gelenek günümüzde yoğun olmasa da hala devam ettirilmeye çalışılıyor.
Öğrencilerin zimem hassasiyeti
Diyarbakır'da, Şehmus Sultan Tatlıcı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri bu eski Osmanlı geleneğini yaşatmaya karar verdi.
Okulda kampanya başlatan öğrenciler, ardından bir bakkalın yolunu tutarak hiç tanımadıkları insanların borçlarını ödediler.
Özellikle ramazan ayının gelmesiyle bu geleneği çok daha fazla duymaya başladık, Bursa'da iki hayırsever genç borcu olan bir vatandaşın borcunu ödedi.
Bursa'nın İnegöl ilçesinde iki genç, Osmanlı döneminde ramazan ayında zenginler tarafından yoksulların esnafa olan borçlarını ödemesine dayanan "zimem defteri" geleneğini yaşattı.