Bir ah çekip “Nerede o eski bayramlar” dedirtecek bayram anıları

Bayram gelmeden hazırlıklar başlar, arefe günü bayram gibi karşılanırdı. Günler öncesinden temizlik yapılır, tatlılar hazırlanırdı. Şimdilerde sıradan bir gün bekler gibi karşılanıyor.

Şimdilerde fırsat bulan tatile kaçıyorken eski bayramlarda herkes evde misafir beklerdi. Bayramda ekmek çıkmaz; fırınlar çalışmazdı. Tek bir Bayram gazetesi çıktığından gazeteciler de bayram tatili yapardı. Büyükler evlerinde yalnızca misafir bekler, küçükler ziyaret için gezerdi.

Şimdilerin büyük marketleri yoktu; mahallenin küçük esnafına gidilirdi. Mahalle bakkalından çikolata alınır; yine mahalle kolonyacısından kolonya ya da esans doldurulurdu.

Bayramlıklar hevesle hazırlanırdı; büyük küçük demenden, herkes yeni kıyafetle bayramı karşılardı. Herkesin yeni kıyafet alacak durumu da olmadığında, bayramlık almak da giymek de fazlasıyla kıymetliydi.

Eskiden her şeyin, bir çift ayakkabının bile kıymeti vardı; yeni alınmış bayramlıklar başucunda beklerdi.

Sabah erkenden kalkılır, bayramlıklar giyilir; ardından ailece kahvaltıya oturulurdu.

Bayramlar tatil değildi; tatile gitmek yerine büyükleri ziyarete gidilirdi.

Sadece akrabalar değil komşuları da ziyarete gidilirdi. Mahalle büyüklerinin kapısı çalınır teker teker eller öpülür, şeker toplanırdı.

Harçlık vereceği bilinen akrabalara gitmek için can atılırdı.

Ziyaret edilen yaşlılar, onları ziyarete geleceğini bildikleri çocuklar için önceden en özel mendillere harçlık hazırlardı.

Avuç avuç yenen şekerler yetmez; bayram harçlıklarıyla pamuk helva, kağıt helva, elma şekeri, macun sırasına girilirdi.

Eskiden çocuklar için "mutlu olmak" kavramı çok daha büyük anlamlar taşıyordu; şimdilerde hiçbir şey onları mutlu edemiyor. Onlar için en büyük mutluluk konsol oyunları, bilgisayarlar, akıllı telefonlar değil; mahalleye gelen salıncaklara binmekti.

Bayram mesajı diye bir kavram yoktu; hele akıllı telefonlarla kameralı görüşme yapma fikri hiç yoktu. Eskiden el öpmek, bayramlaşmanın tek yoluydu.

Şanlıyız ki, teknolojinin ilerlemesi ve değişen toplum yapısı, bazı gelenekleri yok etmeyi başaramayıp birkaç geleneksel bayram kültürünü geride bıraktı.

Bayram tatilini değerlendirip tatile kaçanlar olsa da, kalanların çoğu bayram öncesi hazırlıklarını yapıyor.

Arefe günü alışveriş merkezlerindeki kalabalık, çocuklara bayramlık alma telaşından. Aynı zamanda arefe günü kuaförlerdeki sıra, Ramazan ayındaki pide sırası kadar uzun. Anlayacağınız hala bir bayram telaşı devam ediyor.

Namaz sonrası yapılan kabir ziyareti alışkanlığı, küçük yaşta çocuklara da kazandırılıyor.

Eskisi kadar olmasa da küçük mahallelerde hala devam eden bu gelenek, son zamanlarda çocuk kaçırma olaylarından sonra iyice yok olmaya başladı. İnsanlar, artık çocuklarını yalnız başına sokağa bırakmaya dahi korkar durumda.

Çocukların harçlık ve şeker toplama alışkanlığı da değişmedi.

Hayırlı bayramlar...