Benzin ve gaz fiyatları neye göre belirleniyor?
Benzin ve gaz fiyatları neye göre belirlendiği merak konusu olmaya devam ediyor. Vatandaşlar petrol fiyatı değişmediği halde akaryakıtlara neden zam geldiği sorusunu merak ediyor. Petrol Piyasası Kanunu gereğince 1 Ocak 2005 tarihinde sektörde serbest fiyatlandırma sistemine geçilmesiyle birlikte sektördeki akaryakıt dağıtım şirketleri, farklı fiyat politikalarına göre depo satış fiyatını belirlemekte serbest oluyorlar. İşte Benzin fiyatlarının neye göre belirlendiği sorusunun cevabı…
Binlerce vatandaş benzin ve gaz fiyatlarının neye göre belirlendiği merak ediyor. Petrol Piyasası Kanunu gereğince 1 Ocak 2005 tarihinde sektörde serbest fiyatlandırma sistemine geçildi.
Rafineri fiyat ''gümrüksüz rafineri fiyatı ÖTV EPDK payı=rafineri satış fiyatı (KDV hariç)'' şeklinde hesaplanıyor.
Türkiye'de gümrüksüz rafineri fiyatının hesaplanmasında Akdeniz ürün fiyatları izleniyor, son fiyat değişiminden itibaren günlük CIF Akdeniz ürün fiyatları ve günlük dolar kuru takip edilerek, beli bir fiyat değişim farkında gümrük rafineri tavan satış fiyatı oluşuyor. Rafineri fiyatının ardından depo satış fiyatı ortaya çıkıyor. Temin fiyatı üzerine dağıtım şirketi marjı ve ürün servis ücreti eklenerek dağıtım şirketinin depolar için satış fiyatları belirleniyor.
Dağıtım şirketleri tarafından, depo satış fiyatı üzerine bayinin çeşitli masrafları ve bulunduğu bölgenin nakliye ücretlerinin de eklenmesiyle, tavsiye edilen pompa satış fiyatı oluşturuluyor ve bayilere bildiriliyor.
Ham petrol fiyatı değişmediği halde akaryakıtlara neden zam geliyor?
Tamamlanmış petrol ürünleri ham petrolden rafine edildiği için, ham petrolün fiyatının artması durumunda tüm tamamlanmış ürünlerin fiyatları da artar. Fakat bu etkileme hemen ve eş zamanlı bir etkileme olmayıp, çeşitli piyasa etmenlerinin etkisi ile gecikmeli ve farklı oranlarda olabilmektedir.
Öte yandan tamamlanmış petrol ürünleri birbirlerinin tam ikamesi olmadıkları için; tek tek ürünlerin fiyatları da bire bir ilişkili değildir. Aslında, kısa zaman periyotları sonunda iki ürünün fiyat hareketleri düşük korelasyon gösterebilir. Fakat sonuçta gerek ham petrol gerekse de çeşitli petrol ürünlerinin fiyatları uzun süreler sonunda aynı doğrultuda hareket etme eğilimi gösterirler. Akaryakıt fiyatları, uluslararası petrol fiyatlarının yanı sıra vergi oranları, dağıtım maliyetleri ve döviz kuru gibi etkenlerden de etkilenmekte olduğu için uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüş veya yükseliş oranıyla birebir ilişkili olmayabilmektedir.
LPG fiyatları neye göre belirleniyor?
5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Kanununun 10 uncu maddesi gereği LPG alım satımında fiyatlar, erişilebilir dünya serbest piyasa koşullarına göre oluşur. Aynı kanun gereği rafineriler ve dağıtıcılar, lisansları kapsamında yaptıkları piyasa faaliyetlerine ilişkin fiyatları, erişilebilir dünya serbest piyasalarındaki fiyat oluşumunu dikkate alarak, tavan fiyatlar olarak Kuruma bildirirler. LPG fiyatları uluslararası petrol fiyatlarının yanı sıra vergi oranları, dağıtım maliyetleri ve döviz kuru gibi etkenlerden de etkilenmekte olduğu için uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüş veya yükseliş oranıyla birebir ilişkili olmayabilmektedir.