Yerli malı-yurdun malı: Barkod numaralarına dair bilinmeyenler

ABD'nin Türkiye'ye yönelik ekonomi görünümlü siyasi operasyonuna karşı Türk milleti sert tepki göstererek ekonomik darbe girişimine karşı yerli malı ürünlerini tercih etme seferberliği başlattı.

Yabancı markalı ürünlerin market raflarını istila ettiğini ve ithal ürün tüketimi fazla olmasının Türkiye ekonomisine zarar vermesi, Trump yönetiminin Rahip Brunson’ın yargılanmasını bahane ederek Türkiye’yi ekonomik olarak sıkıştırma gayretleri yerli malı ürünlere rağbeti artırdı.

İşte barkod numaralarına dair detaylar…

Ürün üzerinde "değişik kalınlıktaki dik çizgi ve boşluklardan oluşan" simgeye barkod deniliyor. Barkod Sistemi merkezi Belçika'da bulunan GS1 Organizasyonu tarafından yönetilmektedir. GS1 Organizasyonu GS1 Türkiye'ye 868 veya 869 önekini tahsis etmiştir, başka bir ifade ile GS1 Türkiye üyelerine 868 veya 869 ön eki ile başlayan firma önekleri vermektedir.

Barkod numarası 869’la başlayan ürünlerin tamamı Türk malı değil. Ürünlerin üzerinde yaklaşık 15 rakamdan oluşan bir numara vardır. Bu numaralar ürünün menşei hakkında bilgi verir…

• Türkiye de üretilen mallar 869 la başlar yabancı markalar dahi eğer Türkiye’de üretilmişse 869 ile başlar. Ülkemizde zaman zaman yerli malı kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla barkod numarası (GTIN) 869 ile başlayan ürünlerin satın alınmasını teşvik eden kampanyalar yürütülmektedir; ancak söz konusu kampanyaların tüketiciler açısından yanıltıcı olmaması için bilinmesi gereken bir gerçek var.
• Öyle ki, Türk malı ve yerli malı ifadeleri farklı terimlerdir. Yerli malı, bir ülkede yetiştirilen ve üretilen malların (Gıda, kimya, giyim vb.) geneline verilen isimdir.Türk malı ise Türkiye'de yetiştirilen ya da üretilen mallara verilen isim olarak genellenebilir. Türkiye'de üretilen malların etiketlerinde Türk Malı (TM) ya da Made in Turkey (Made in Türkiye) yazıları bulunmakta ve kullanılmaktadır.

Türk malı ürün seçiminde tüketicinin dikkat ettiği barkod sistemi bazen yanıltıcı olabilmektedir. Bir ürünün barkodunun 868 veya 869 ile başlaması o ürünün kesinlikle Türkiye’de üretilmiş olduğunun garantisi değildir. İthalatçı bir firmanın, TOBB-GS1 Türkiye’ye başvurarak almış olduğu 868 veya 869 ile başlayan firma öneki ile ithal ettiği ürünü numaralandırması GS1 Sistemi açısından bir sakınca taşımamaktadır.

Benzer şekilde bir ürünün 868 veya 869 dışında bir numara ile başlaması da o ürünün kesinlikle Türkiye dışında üretilmiş olduğunun göstergesi değildir. Ülkemizde de üretim yapan uluslararası firmalar merkez ofislerinin bulunduğu yerden almış oldukları firma öneki ile ülkemizde üretilen bir ürünü numaralandırabilir."

Gerçekten, Türk Malı bir ürün almak istediğimiz zaman ciddi bir ön araştırma yapılması gerekmektedir