ABD’nin yeni dışişleri bakanı olacak : Rex Tillerson
TUNCAY GÜNEŞ
ABD’nin 45. başkanı olan Donal Trump’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yakın ilişkileri bulunan ExxonMobil CEO’su Rex Tillerson’a ocak ayında kuracağı kabinesinde “dışişleri bakanlığı” görevini vereceği açıklandı.
Ocak ayında başkanlık koltuğuna oturacak olan Trump'ın bu kararıyla Tillerson'ı Putin'le olan yakın ilişkilerine aldırış etmediği konusunda ABD basını tarafından uzunca bir süre gündem oluştu. Trump, dışişleri bakanı yapacağı Tillerson'ın satış yaptığı Rusya'yla derin ilişkilerinin olduğunu ve bu durumun sorun olmayacağını söylemişti. 64 yaşındaki Tillerson, resmi bir dış politika tecrübesine sahip değil ancak dünyanın en büyük enerji şirketi adına Avrasya ve Ortadoğu'daki muazzam anlaşmaları kapatarak birçok dünya lideriyle yakın ilişkiler kurdu.
Trump, Tillerson'u “dünya çapında bir oyuncu” olarak nitelendirdi ve petrol endüstrisini şekillendiren jeopolitik faktörlerin ve karmaşık müzakerelerin ustalığı konusunun ABD diplomasisinin başkanlığı ve dışişleri bakanlığı ile doğrudan ilişkili olduğunu vurguladı. Ayrıca Trump'ın yeni kabinesinin kurumsal tüzel kişilerden ve varlıklı Wall Street oyuncularından oluşması gözlerden kaçmıyor.
Gelin Rex Tillerson'ı tanıyalım:
1952 Texas doğumlu ABD'li iş adamı olan Tillerson, ExxonMobil'in başkan ve CEO'su olarak görev yapmaktadır. Texas'taki Austin Üniversitesi'nde inşaat mühendisliği lisans eğitimini almıştır. 1975 yılında Exxon'a katılmış ve 1989'da Exxon ABD merkezi üretim bölümü genel müdürü olmuştur. 1995 yılında Exxon Yemen Inc. şirketinin başkanlığına terfi etmiştir. Başarılı iş yaşamanın ardından yıllar 2006'yı gösterdiğinde dünyanın en büyük 6. Şirketi olan Exxon'un başkan ve CEO'su seçilmiştir.
Enerji konusunda etkili ve yoğun çalışmalarda bulunan Tillerson, 2007 yılında Dış İlişkiler Konseyinde yaptığı bir konuşmasında; Enerji, küresel serbest piyasa ve kaynak gelişimini teşvik edici bir enerji güvenliğinin sağlanmasının ABD'nin geleceği açısından etkili bir araç olacağını savunarak, tedarik kanallarının gelişimi için yeniliğin teşvik edilmesini gerektiğini söylemiştir.
Rusya'da başkan Putin ile sıcak ilişkiler kuran Tillerson'ın, Rusya'da faaliyet gösteren iş ortaklarına bakınca herhangi bir Amerikalıdan çok daha yakın olduğu gözüküyor. Exxon, Rusya'da 20 yılı aşkın bir süredir iş yapıyor ancak Tillerson'un başında olduğu şirketin Rusya faaliyetleri kitlesel olarak genişledi. 2011 yılında Tillerson Soçi'ye esneklik getirerek 300 Milyon dolarlık anlaşma imzaladı ve ExxonMobil'in Rus devlet kuruluşu Roneft'le ortaklık kurarak Arctic'teki kullanılmayan önemli yeraltı kaynaklarına erişimini sağladı.
Ayrıca 2013 yılında Tillerson'a Putin tarafından “Dostluk Nişanı” verilmiştir. Tillerson'ın özel yaşamında Gönüllü Amerika İzcileri'nde uzun süren başkanlık görevi olmuş ve hayatının önemli bir bölümünü izciliğe ayırmıştır. Tillerson aynı zamanda Amerikan Petrol Enstitüsü üyesidir.
Siyaset konusunda ise Cumhuriyetçilerin kampanyalarına uzun zamandır katkıda bulunmuş ve bu çizgisini hiç bozmamıştır. Kayıtlı olarak Cumhuriyetçi Parti'ye 500.000 Dolar'ın üzerinde bağış yapmıştır. Aynı zamanda Cumhuriyetçi başkan adaylarına kampanyaları süresince de yardım etmiştir. İlginç olan detay ise, 2016 yılı Cumhuriyetçi aday yarışlarında Trump'ın karşısındaki adaylar arasında yer alan Jeb Bush'u desteklediği için, Trump'ın kampanyasına bağışta bulunmamıştır.
ExxonMobil'de Mart 2017 yılında emekli olması beklenen Tillerson bu süreyi kısaltıp (31 Aralık 2016) bu gün itibariyle emekliye ayrılmıştır. Aynı zamanda Tillerson dünyaca ünlü ekonomi dergisi Forbes tarafından geleneksel olarak her yıl yayınlanan 2016 yılı “Dünyanın en güçlü insanları” listesinde 24. sırada yer almıştır. Bu listede Putin 1. sırada yer alırken, Trump ise 2. sıradadır.
Trump, Tillerson'u “dünya çapında bir oyuncu” olarak nitelendirdi ve petrol endüstrisini şekillendiren jeopolitik faktörlerin ve karmaşık müzakerelerin ustalığı konusunun ABD diplomasisinin başkanlığı ve dışişleri bakanlığı ile doğrudan ilişkili olduğunu vurguladı. Ayrıca Trump'ın yeni kabinesinin kurumsal tüzel kişilerden ve varlıklı Wall Street oyuncularından oluşması gözlerden kaçmıyor.
Gelin Rex Tillerson'ı tanıyalım:
1952 Texas doğumlu ABD'li iş adamı olan Tillerson, ExxonMobil'in başkan ve CEO'su olarak görev yapmaktadır. Texas'taki Austin Üniversitesi'nde inşaat mühendisliği lisans eğitimini almıştır. 1975 yılında Exxon'a katılmış ve 1989'da Exxon ABD merkezi üretim bölümü genel müdürü olmuştur. 1995 yılında Exxon Yemen Inc. şirketinin başkanlığına terfi etmiştir. Başarılı iş yaşamanın ardından yıllar 2006'yı gösterdiğinde dünyanın en büyük 6. Şirketi olan Exxon'un başkan ve CEO'su seçilmiştir.
Enerji konusunda etkili ve yoğun çalışmalarda bulunan Tillerson, 2007 yılında Dış İlişkiler Konseyinde yaptığı bir konuşmasında; Enerji, küresel serbest piyasa ve kaynak gelişimini teşvik edici bir enerji güvenliğinin sağlanmasının ABD'nin geleceği açısından etkili bir araç olacağını savunarak, tedarik kanallarının gelişimi için yeniliğin teşvik edilmesini gerektiğini söylemiştir.
Rusya'da başkan Putin ile sıcak ilişkiler kuran Tillerson'ın, Rusya'da faaliyet gösteren iş ortaklarına bakınca herhangi bir Amerikalıdan çok daha yakın olduğu gözüküyor. Exxon, Rusya'da 20 yılı aşkın bir süredir iş yapıyor ancak Tillerson'un başında olduğu şirketin Rusya faaliyetleri kitlesel olarak genişledi. 2011 yılında Tillerson Soçi'ye esneklik getirerek 300 Milyon dolarlık anlaşma imzaladı ve ExxonMobil'in Rus devlet kuruluşu Roneft'le ortaklık kurarak Arctic'teki kullanılmayan önemli yeraltı kaynaklarına erişimini sağladı.
Ayrıca 2013 yılında Tillerson'a Putin tarafından “Dostluk Nişanı” verilmiştir. Tillerson'ın özel yaşamında Gönüllü Amerika İzcileri'nde uzun süren başkanlık görevi olmuş ve hayatının önemli bir bölümünü izciliğe ayırmıştır. Tillerson aynı zamanda Amerikan Petrol Enstitüsü üyesidir.
Siyaset konusunda ise Cumhuriyetçilerin kampanyalarına uzun zamandır katkıda bulunmuş ve bu çizgisini hiç bozmamıştır. Kayıtlı olarak Cumhuriyetçi Parti'ye 500.000 Dolar'ın üzerinde bağış yapmıştır. Aynı zamanda Cumhuriyetçi başkan adaylarına kampanyaları süresince de yardım etmiştir. İlginç olan detay ise, 2016 yılı Cumhuriyetçi aday yarışlarında Trump'ın karşısındaki adaylar arasında yer alan Jeb Bush'u desteklediği için, Trump'ın kampanyasına bağışta bulunmamıştır.
ExxonMobil'de Mart 2017 yılında emekli olması beklenen Tillerson bu süreyi kısaltıp (31 Aralık 2016) bu gün itibariyle emekliye ayrılmıştır. Aynı zamanda Tillerson dünyaca ünlü ekonomi dergisi Forbes tarafından geleneksel olarak her yıl yayınlanan 2016 yılı “Dünyanın en güçlü insanları” listesinde 24. sırada yer almıştır. Bu listede Putin 1. sırada yer alırken, Trump ise 2. sıradadır.