ABD'de, Kıbrıs Rum kesimine silah ambargosunu kaldıracak yasa tasarısı onaylandı
Amerikalı senatör Bob Menendez'in hazırladığı EastMed yasası kabul edildi. ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesince onaylanan yasaya göre Rumlar’a silah ambargosu kaldırılacak, İsrail, Yunanistan ve Rum yönetimi ile enerji ve savunma işbirliği geliştirilecek.
Türkiye karşıtlığıyla bilinen ABD'li senatör Bob Menendez'in hazırladığı Dış İlişkiler Komitesince onaylanan yasa tasarısı Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki stratejik çıkarlarını hedef alıyor.
Kabul edilen tasarıda Yunanistan’a 3 milyon dolarlık silah finansman ve Yunanistan ve Rum tarafında ikişer milyon dolarlık askeri eğitim yardımı öngörülüyor. Tasarıda ABD, İsrail, Yunanistan ve Rum Yönetimi arasında Doğu Akdeniz Enerji Merkezi kurulması da yer alıyor.
Tasarıda ayrıca Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alması halinde F-35 sevkiyatının engellenmesi yer alıyor.
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Doğu Akdeniz'deki stratejisini belirleyecek olan Senatör Bob Menendez tarafından hazırlanan EastMed yasasını onayladı.
2019 Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası, ABD’nin 1987'den bu yana Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne uyguladığı silah ambargosunun kaldırılması da dahil olmak üzere enerji ve savunma işbirliği girişimleriyle İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi üçlü ortaklığını tam olarak desteklemesini sağlayacak.
Senatör Menendez yasa tasarısının kabul edilmesinin ardından şunları kaydetti:
- “Doğu Akdeniz için ileriye dönük yeni bir yolun planlanması için bu önemli mevzuat parçasına bu kadar güçlü desteği görmek beni heyecanlandırıyor.
- İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs, Amerika Birleşik Devletleri'nin kilit ortaklarıdır ve bugünkü oylama, ortak çıkarlarımızı yansıtan yeni bir stratejiye ihtiyacımız olduğunu doğrulamaktadır.
- Doğu Akdeniz ülkemiz için merkezi öneme sahip bir bölgedir ve bu nedenle diplomatik enerji, angajman ve kaynakları nasıl tahsis ettiğimiz konusunda daha belirgin bir şekilde durmalı.
- Meslektaşlarımla çalışmayı dört gözle bekliyorum, böylece bu önemli mevzuat derhal Senato tarafından değerlendirilir ve onaylanır.”
2019 Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası neleri kapsıyor?
Silah satışlarına ilişkin yasağı Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne kaldırılması;
ABD, İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs arasında enerji işbirliğini kolaylaştırmak için Amerika Birleşik Devletleri-Doğu Akdeniz Enerji Merkezi'nin kurulmasına izin verilmesi
Yunanistan'a 3.000.000 ABD Doları Dış Askeri Finansman (FMF) yardımı verilmesi
2020-2022 mali yıllarından itibaren Yunanistan ve Kıbrıs'a Uluslararası Askeri Eğitim ve Öğretim (IMET) yardımını yetkilendirilmesi
Türkiye, S-400 hava savunma sistemini Rusya Federasyonu'ndan satın alma planlarını sürdürdüğü sürece, ABD yasalarına göre uygulanabilecek bir alım olan F-35 uçağının Türkiye'ye transferini engellenmesi
İdarenin Kongreye, Doğu Akdeniz'deki ülkelerle güvenlik ve enerji işbirliğinin arttırılması için bir strateji sunmasının yanı sıra Rusya ve bölgedeki diğer ülkelerin malin(kötü huylu dış müdahale) faaliyetleri hakkında rapor vermesini istemek.
Yunanistan'dan ABD açıklaması gelmişti
Yunan ordusunun Doğu Akdeniz'de olası bir gerginliğe karşı bekletildiği haberleri üzerine geçen hafta Yunanistan Savunma Bakanı Evangelos Apostolakis'e durumunda ABD veya AB'den ordu desteği geleceğine güvenebilir miyiz?" diye sorulmuştu. Bakan bu soruya cevap olarak, "Bağımsız hareket etmemiz gerekecek" demişti.
Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasındaki gerginlik neden arttı?
Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasındaki gerginliğin boyutu, 2010'dan itibaren Doğu Akdeniz'de zengin hidrokarbon yataklarının keşfedilmesi ve uluslararası büyük enerji şirketlerinin bölgeye akın etmesiyle birlikte yükseldi.
ABD'nin Noble ve Exxon Mobil şirketlerinin yanı sıra İtalyan ENI ve Fransız Total şirketleri Güney Kıbrıs Rum Yönetimiyle yaptıkları anlaşmalar çerçevesinde bölgede faaliyetlerini devam ettiriyorlar.
Exxon Mobil'in 2018 sonunda Kıbrıs'ın güney tarafında yer alan 10 numaralı parselde doğalgaz aramaya başlaması gerginliği daha da artıran bir adım oldu.
Ankara'nın Güney Kıbrıs'ın bu hamlesine yanıtı gecikmedi. İlk sondaj gemisi Fatih'i Türk savaş gemilerinin korumasında Akdeniz'e çıkaran Türkiye, kendi kıta sahanlığında kalan bölgelerde doğalgaz arama faaliyetlerine başladı.
Türkiye, ikinci sondaj gemisi Yavuz'un da hem Türkiye hem de Kuzey Kıbrıs karasularında doğalgaz arama faaliyetlerine başlayacağını açıkladı.
Türkiye'nin ikinci sondaj gemisi Yavuz'un özellikleri neler?
Türkiye'nin ikinci sondaj gemisi Yavuz, Türkiye'nin denizlerinde petrol ve doğal gaz aramaları için hazırlanıyor. Yeni alınan geminin en önemli özelliği, 6ıncı jenerasyon üstün teknoloji özelliklerine sahip olması. Gemi 12 bin 200 metre derinliğe kadar inip sondaj - arama yapabiliyor.
Çevreci olmasıyla biliniyor
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı bilgilendirmeye göre Türkiye'nin ikinci sondaj gemisi Yavuz, aynı zamanda çevreci özelliklere sahip.
Doğu Akdeniz'in enerji potansiyeli ne kadar?
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'nun araştırmalarına göre, Doğu Akdeniz yaklaşık olarak 1,7 milyar varil petrol ve 122 trilyon fit küp gaz potansiyeline sahip.
Yunanistan Başbakanı Çipras'tan Türkiye'ye küstah tehdit
CNN Greece kanalına konuk olan ve burada açıklamalarda bulunan Yunanistan Başbakanı Çipras, Avrupa Birliği 'nin bu hafta Lüksemburg 'da düzenlediği toplantıda Ankara 'ya, Doğu Akdeniz 'de gerçekleştirilen sondaj faaliyetleri sebebiyle açık bir mesaj verdiğini vurgulamıştı.
Türkiye'nin bu tutumunda ısrar ettirmesi halinde bunun "bedeli" olacağını belirten Çipras, "Akdeniz ve Ege'de savaş riski var" şeklinde açıklamada bulunmuştu.
Yunan Başbakanı Çipras açıklamasının devamında şu şekilde konuşmuştu:
- "Türkiye, Meis açıklarında sondajına karşı silahlı kuvvetlerimiz kesin talimat aldı. Türkiye oraya ulaşamayacaklar çünkü onları önleyeceğiz. Yunanistan, egemen haklarını savunabilecek hakim bir ülke"
Çipras öte yandan "Kıbrıs'ta Türkiye'nin garantörlüğü son bulmalı" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Çipras'a yanıt gecikmedi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün yaptığı açıklamada "Yunanistan Başbakanı kendine göre bir şeyler söyleyip duruyor. Ne söylerse söylesin. Biz Doğu Akdeniz'deki haklarımızı korumaya kararlıyız" ifadelerini kullanmıştı.
"Türkiye ile sıcak temas yaşanacağına inanmıyorum'
Erdoğan'ın Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de kararlı duruşundan taviz vermeyeceğine ilişkin açıklamasının ardından Türkiye'ye çağrıda bulunan Çipras, "Bölgede bile bile anlamsız sondajlar yaparak tahrik unsuru olan faaliyetlerinizden vazgeçin. Bu gibi faaliyetler gücünüzü değil; zafiyetinizi göstermektedir" diye konuştu.
Türkiye, KKTC'nin haklarını savunuyor
Uluslararası boyutta devam eden Kıbrıs sorunu da bölgedeki aktörler arasında enerji paylaşımını zorlaştırıyor. Türkiye, gerek yetki alanları üzerindeki hakimiyeti gerekse KKTC tarafından verilen lisanslarla ada etrafındaki söz sahibi konumunu sürdürüyor.
Türkiye Kıbrıs'ta, Türklerin Rumlarla eşit haklara sahip olduğunu ve adanın zenginliklerinden ortak faydalanılması gerektiğini her platformda savunuyor.
Bölgenin en önemli aktörlerinden biri olan Türkiye, Doğu Akdeniz'de TPAO aracılığıyla etkinliğini her geçen gün daha fazla artırıyor.