ABD Kongre heyetinden Tayvan'a ziyaret
ABD Kongresi’nden Demokrat Temsilciler Meclisi üyeleri, 5 günlük ziyaret için Tayvan’ı ziyaret etti. Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen, Tayvan'ın 'otoriter yayılmacılığı' frenlemek için ABD ile askeri temasların arttırılması gerektiğini vurguladı.
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'ı ziyaret eden ABD Kongre heyeti, Ada'daki hükümetin lideri Tsai Ing-wen ile görüşme gerçekleştirdi.
Tayvan ajansı CNA'nın haberine göre, Demokrat Partili Temsilciler Meclisi üyeleri Ro Khanna, Jake Auchincloss ve Jonathan Jackson ile Cumhuriyetçi Partili Tony Gonzales'ten oluşan heyet, Tsai tarafından kabul edildi.
Tsai, ABD'li parlamenterlere ziyareti için teşekkür ederek, Ada'daki temaslarının çip tasarımı ve üretimi, yenilenebilir enerji ve yeni nesil mobil hücre altyapısında teknolojik işbirliğinin geliştirilmesi için fırsat olmasını umduklarını dile getirdi.
Tayvan ve ABD'nin askeri işbirliğini artırması gerektiğini vurgulayan Tsai, "İleriki aşamada, otoriter yayılmacılığın ve iklim değişikliğinin yarattığı sorunlar karşısında ABD ve diğer demokratik ortaklarımızla daha aktif işbirliği yapacağız." dedi.
Heyete öncülük eden Ro Khanna da ziyaretin amacına ilişkin "ABD ve Tayvan'ın demokrasiye ve özgürlüğe bağlılıkla ortak değerleri paylaştığını yinelemek için buradayız." ifadesini kullandı.
Cumhuriyetçi Partili Senatör Todd Young'ın ocak ayındaki ziyaretinin ardından bu yıl, Ada'ya ABD Kongresinden ikinci ziyareti gerçekleştiren heyet, dün başladığı temaslarında Tayvan Yasama Meclisi Başkanı You Si-kun ile çip üretiminde dünya lideri olan Tayvan Yarı İletken İmalat Şirketi'nin (TSMC) kurucusu Morris Chang ile bir araya gelmişti.
Demokrat Partili Khanna ve Auchincloss, Temsilciler Meclisi'nin yeni kurulan Çin ile Rekabet Özel Komitesi'nde yer alıyor.
Ne olmuştu?
ABD'nin önceki Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Ağustos 2022'de Ada'ya yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin arasında gerilime sebep olmuştu.
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada'yı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olan Pelosi'nin ziyareti, Ada'yı topraklarının parçası olarak gören Pekin'in tepkisini çekmiş, Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde askeri tatbikatlara başlamıştı.
Pekin, 'tek Çin' ilkesini vurgulayarak, Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor.
- 'Tek Çin' ilkesi nedir?
- Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta, Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan 'Çin Cumhuriyeti' iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
- Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin 'Çin'in tek meşru temsilcisi' kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
- Pekin yönetimi, 'Tek Çin' ilkesini benimseyerek Çin'i uluslararası toplumda sadece kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.