6 maddede, Milletvekili sayısı 600’e çıkan yeni Meclis hakkında tüm detaylar
HİKMET YALÇINKAYA
24 Haziran seçimlerinden sonra 600 vekil ile açılacak olan yeni Meclis’te, Cumhur İttifakı’nın 344, Millet İttifakı’nın ise 189 milletvekili bulunuyor. Meclis'in çalışabilmesi için gerekli olan sayılar, Meclis'teki karar yeter sayısı ve Meclis hakkındaki tüm detaylar bu haberde.
24 Haziran’da gerçekleştirilen seçimlerin ardından milletvekili sayısı 600'e çıktı. Meclis’in sağlıklı çalışabilmesi için gerekli olan sayılar da böylece değişmiş oldu. TBMM’de toplananların salt çoğunluğunun karar yönünde oy kullanması gerekir. Salt çoğunluk sayısı hiçbir zaman TBMM’nin dörtte birinin bir fazlasından az olmamalıdır. Buna göre, karar yeter sayısı, yeni sistemde 139'dan 151'e yükselecek. Anayasa değişikliği için karar yeter sayısı eski sistemde Meclis üye tam sayısının 3'te 2'si olan 367 milletvekili sayısı yeni sistemde 400 olacak.
24 Haziran seçim sonuçlarına göre, AK Parti 295, CHP 146, HDP 67, MHP 49, İYİ Parti ise 43 milletvekili ile Meclis'te yerini aldı.
1. 600 vekil ile açılacak olan yeni Meclis’te, Cumhur İttifakı’nın 344, Millet İttifakı’nın ise 189 milletvekili bulunuyor.
Meclis’teki sandalye dağılımına göre hiçbir parti tek başına çoğunluğu elde edemezken, Cumhur İttifakı’nın toplam milletvekili sayısı çoğunluk için yeterli.
Dünya gazetesinden İsmet Özkul, 600 vekile çıkan vekil sayısı ve Meclis'in çalışması için gerekli milletvekili sayılarını köşesinde yazdı. İsmet Özkul'un kaleme aldığı yazıya göre; Anayasada yer alan Meclis çalışmalarına ilişkin sayısal sınırlar ile partilerin milletvekili dağılımını karşılaştırınca, mevcut vekil sayılarıyla meclisin çalışma sistemi şöyle:
2. 1- Meclis Genel Kurulu’nun toplanabilmesi için en az 200 milletvekili gerekiyor. Bu durumda AK Parti hariç hiçbir parti tek başına Meclis’in toplanmasını sağlayamıyor.
3. 2- Yasaların kabulü için asgari 151 milletvekilinin oyu gerekiyor. Bu da AK Partinin dışında hiçbir partinin tek başına yasa çıkaramayacağı anlamına geliyor.
(Genel Kurul’a katılan milletvekili sayısı 301’in üzerine çıkarsa, yasanın kabulü için salt çoğunluk gerektiğinden 151 oy sınırı da yükselmiş olacak.)
4. 3- Cumhurbaşkanı’nın veto ettiği yasaların aynen kabulü için 301 oy gerekiyor. Bunun için ya AK Parti’nin katılımı ya da AK Parti dışındaki tüm partilerin birleşmesi gerekiyor.
5. 4- Anayasa’da değişiklik teklifi vermek için gerekli imza sayısının 200 olması gerekiyor. AK Parti dışında hiçbir partinin tek başına bu sayıyı bulma şansı yok. Millet İttifakı’nın da bu sınırı geçmek için dışarıdan 11 milletvekilinin desteğini alması gerekiyor.
6. 5- Anayasa değişiklik teklifinin referanduma gerek olmadan kabulü için 400 oya, referanduma gidecek şekilde kabulü için 360 oya ihtiyaç var. Her iki durumda da Anayasa değişikliğine ne Cumhur İttifakı’nın ne de Millet İttifakı’nın oyu yetmiyor.
7. 6- Meclis’in erken seçim kararı alması için en az 360 oy gerekiyor. Buna da iki ittifakın da oyu yetmezken, erken seçim kararı ancak AK Parti’nin katılımıyla mümkün oluyor.