28 gün boyunca sönmeyen alev
HABER MASASI
1394 dükkanın kül olduğu, 15 milyon zararla 28 gün süren Kapalıçarşı tarihinin en büyük yangını..
Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılan Kapalıçarşı tarihi boyunca birçok yangına maruz kaldı. İlk yangın da 10 Eylül 1943'te gerçekleşti. Bundan 11 yıl sonra 26 Kasım 1954'te yaşanan yangın bu yangınların en büyüğü olarak kabul edildi. 489 itfaiyecinin katıldığı büyük yangın anca 28 günde söndürülebildi.
Yangının nedeni olarak elektrik kontağı gösterildi. Yangın itfaiyeciler tarafından bir tür kundaklama olarak düşünülmüş ancak herhangi bir ipucu bulunamadığı için kayıtlara elektrik kontağı neden gösterilmiş. Dönemin İtfaiye Müdürü Muavini Tarık Özavcı'nın hazırladığı Kapalıçarşı yangın raporunda yangının büyümesine yardım eden amilleri şu şekilde sıralıyor:
"Zamanla çarşı içine girmiş, yuva yapmış ve yavrulamış olan kedi, fare ve emsali ayaklı ve sürüngen hayvanların galip bir ihtimal ile tutuşarak rastgele açık buldukları delik, aralık ve oyuklardan kaçışmaları büyük rol oynamıştır. Dükkanlar arasında barut bayileri, kolonyacı dükkanları ve bu dükkanlarda parlayıcı mevat bulunması. Yangının başladığı sırada ve devamı süresince esen rüzgarın camları kırık pencerelerden ve bilhassa evvelden açılan kapılardan kurander ve sokak aralarında anafor yapması neticesi alevlerin zemine paralel olarak sokakları yalaması ve teşhir mallar ile dükkanları sıravari tutuşturması. Çarşı içinde mebzulen muhallabici, sütçü, aşçı, köfteci ve emsali yiyecek maddesi satılan dükkanların bulunması. Söndürmeyi müteakip çarşı içinde toplam 1364 dükkan ve çarşı dışında 30 dükkanın yandığı anlaşılmıştır. Yangına 15 Milyon Lira zarar tevlit etmiş ve sigorta şirketlerince 7 Milyon Lira ödenmiştir ki bu rakamlar facianın büyüklüğünü anlatmak için kafidir."
28 gün süren yangında itfaiyeciler çarşının içerisinde 4 gün sonra girebildi. Çarşının içindeki dükkanların çoğu kuyumcu olması nedeniyle bir çok altın vardı. İtfaiyeciler olay sırasında olası yağma ve hırsızlık olayına karşı bir karar almışlar, çarşıdan her çıkışlarında kendilerini polislere aratıyordu. İtfaiyecilere bu dürüst davranışları sonrası 25 lira ikramiye verildi.
Yangın söndürüldüğünde ortaya çıkan manzara; çarşı içi 1364 dükkan, çarşı dışı 30 dükkan kullanılamaz hale gelmişti. Yangına 15 milyon lira zarar ortaya çıkmış ve sigorta şirketlerince 7 milyon lira ödenmiştir ki 1955 bütçesinin 3 milyar lira olduğu hesaba katıldığında ödenen bu rakamlar facianın büyüklüğünü anlatmaktadır.