Yargı Reformu Strateji Belgesi
2019-2023 dönemini kapsayan Yargı Reformu Stratejisi, “güven veren ve erişilebilir bir adalet sistemi” vizyonuyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Uzun istişare sonunda hazırlanan paket, dokuz ana başlık ve 256 faaliyetten oluşuyor. Peki paket neleri içeriyor?
1- Yargı Reformu Strateji Belgesi nedir?
“Güven veren ve erişilebilir adalet” sloganıyla hazırlanan 9 amaç, 63 hedef ve 256 faaliyetin bulunduğu 30 Mayıs 2019’da kamuoyuna duyurulan Yargı Reformu Strateji Belgesi Türkiye’deki adalet sisteminin 2023’e kadar izleyeceği yol haritasını ortaya koyuyor.
2- Ne getirecek?
Türkiye’nin 2019-2023 yılları arasında yargı alanındaki vizyonunu gösterecek olan belge, adalet sisteminde hissedilen yenilik ihtiyacı doğrultusunda hazırlanacak. Düzenlemelerin yasalaşmasıyla yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı, hak ve özgürlükler, insan hakları, adalete erişim gibi konularda yeni dönem başlayacak.
3- Pakette öne çıkan başlıklar neler?
Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde öne çıkan başlıklar, hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesi, hak ve özgürlüklerin daha etkin korunup geliştirilmesi, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının güçlendirilmesi, sistemin şeffaflığının artırılması, yargısal süreçlerin basitleştirilmesi, adalete erişimin kolaylaştırılması, savunma hakkının güçlendirilmesi ve makul sürede yargılanma hakkının daha etkin korunması.
4- Mesleğe yönelik düzenlemeler neler olacak?
Noterlik aslî meslek olacak. Avukatlara belli kriterler dahilinde yeşil pasaport hakkı verilecek. Hukuk fakültesi mezunlarının hâkim-savcı yardımcısı, noter yardımcısı olabilmeleri ve avukatlık stajına başlayabilmeleri için “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı” getirilecek. Bu imtihanda başarılı olanların hâkim ve savcı yardımcılığı ile noter yardımcılığına mahsus sınavlara girebilmeleri sağlanacak.
5- Yargılamaya yönelik düzenlemeler neler olacak?
Şahitliği zorlaştıran uygulamalar kaldırılacak, basit yaralama ve tehdit gibi suçlar şikâyet kapsamına alınacak. Çocukla kişisel ilişki kurulması, icra müdürlüklerinin görevi olmaktan çıkartılacak. Daha insanî ve çocuğa uygun yöntemler geliştirilecek. Tanıkların psikolojik olarak yıpranmasını önleyecek düzenlemeler yapılacak. Tanıklığı zorlaştıran uygulamalar ortadan kaldırılacak. Bir internet sitesinin tamamına değil, engellenmesine karar verilen kısmına erişimin sınırlanmasına imkân verecek bir düzenleme yapılacak.
6- Anayasada eksik olan hangi kanunlara ilişkin bir düzenleme olacak?
İnternet üzerinden işlenen suçlar ve internet üzerinden yapılan yayınlara ilişkin boşluğu doldurması planlanıyor. Aynı zamanda ifade özgürlüğüne ilişkin mevzuat ve uygulama analiz edilerek, bireylerin hak ve özgürlük alanlarını daha da genişletecek düzenlemeler yapılacak. İfade özgürlüğünü ilgilendiren yargı kararlarına karşı kanun yolu güvencesi artırılacak.
7- Ne zaman yürürlüğe girecek?
TBMM’nin açılmasıyla üzerinde çalışılmaya başlanan yargı reformu strateji belgesinin hazırlanan taslak metni, önce Adalet Bakanlığı ve AK Parti kurmaylarınca değerlendirilecek. Ardından Meclis’te grubu bulunan muhalefet partilerinin görüş, eleştiri ve katkısına sunulacak.