Ya Google Patlattı yahut da İsrail Android’i dolayısı ile Google’i hackledi! Peki, hangisi?

Bataryaların zaman ayarlı bombaya dönüşmesi

Uzaktan kontrol edilebilen her batarya=saatlibombadır. Lübnan'da yaşananlar, son teknoloji ile donatılmış çağrı cihazlarının BMS sistemlerine uzaktan müdahale edilerek, lityum iyon pillerinin bomba gibi patlatılmasından tüm ülkeler ders çıkarmalı. Lübnan’da yaşananlar en azından bu gerçeği ortaya çıkarttı. Bundan sonra konuşulacak husus, nasıl önlem alınacağı olmalı.

Sayısı çok az da olsa BMS güncellenemez, uzaktan patlatılamaz gibi görüşler ve hatta lityum-iyon patlamaz diyenler bile var. Onun için ilk önce BMS nedir ve ne için kullanılır sorularına açıklık getirelim.

BMS (Batarya Yönetim Sistemi), temel olarak şarj edilebilir pil veya pillerden oluşan paketin (diğer adıyla bataryanın) belirlenen güvenli çalışma sınırları dışına çıkmasına karşı koruyan ve çalışma performansını izleyen elektronik bir cihazdır. BMS ihtiyaç duyulduğundan dolayı aynı zamanda koruma yeteneği ile aşırı şarj, deşarj, kısa devre ve yüksek sıcaklık değerlerini de ayarlıyor. BMS için batarya şartlarını güvenli limitlerde tutmaya yarayan, bir nevi güvenlik sistemi ve pilin beyni de diyebiliriz. (lithiumbatterypcb.com)

Android, Google ve Open Handset Alliance tarafından, cep telefonları, tabletler ve televizyonlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından, israil gibi giriş izni olanlar dışında kapalı tutulmakta. Android, Batarya Yönetim Sistemi ile pilin ömrünü uzatmak için uygulamaların ve cihazların şarj cihazı dışındayken davranışlarını optimize etmeye yardımcı olmak amacıyla sürekli olarak yeni özellikler ekliyor ve güncelliyor. Yani batarya yönetim sistemi (BMS), lityum iyon pilin voltajını ve sıcaklığını düzenleyerek optimum performans ve güvenliği sağlamaya yardımcı olan önemli bir bileşen.

Lityum iyon pil yangını sudan etkilenmiyor

Güncellendiği kendi kaynakları ile sabit olan BMS yani batarya yönetim sistemlerinin uzaktan güncellenmemesi gerekir. Fakat son akıllı telefonlarda BMS uzaktan güncelleniyor. Bu çok büyük bir tehlike, çünkü BMS askeri amaçlı güncellenirse bataryalar aşırı yük ile patlatılabilir. Telefonlarda Li-ion piller kullanılıyor. Li-ion ise suyla sönmeyen kimyasal özellikler taşır.

BMS ise bu pilleri yöneten donanım ve yazılımdır!

Yazılımda bilinçli yada bilinçsiz yapılan bir hata, bir ülkedeki tüm telefonları saniyeler içinde alevlendirmek için yeterlidir. Bu durum tüm Li-ionlar için geçerlidir.

Çağrı cihazlarının radyo frekansı iletişimini kullanarak çalışır. Bunlar kulelerden iletilen radyo dalgaları aracılığıyla mesajlar alırlar. Her çağrı cihazının, capcode adı verilen benzersiz bir frekansı ve kimlik numarası var. Söz konusu cihazlar, dayanıklılığı ve uzun pil ömrüyle bilinen Li-ion Apollo Gold firmasının Rugged Pager AR924 modellerinde ve diğerlerinde de vardı.

Kurcalama mekanizması

Fizik araştırmacısı Raed Al-Rimouni, çağrı cihazlarının internet bağlantısı olmaması nedeniyle hacklenmesinin zor olduğunu ancak üzerinde oynama yapılabileceğini belirtti. Cihazın anteni ve RF alıcısında değişiklik yapılarak elektrik sinyalleri değiştirildiği için aşırı ısınmaya ve patlamalara yol açabiliyor. (en.royanews.tv/news/54236)

• Elektronik cihazların patlaması
• Dizüstü bilgisayar ve telefon pillerinin patlamasının ilk ve en önemli nedeni pilde bir tür arıza olması. Arızanın ne olabileceğini anlamak için Lityum (Li) İyon pilinin nasıl çalıştığını anlamak gerek.
• Günümüzde şarj edilebilir elektronik cihazlarımızın neredeyse tamamı lityum iyon pillerle çalışıyor. Bu piller, e-sigaraların patlamasına ve uçan kaykayların alev almasına da neden oluyor. Ancak lityum iyon pil patlamalarından kaynaklanan yaralanmalar ve mal hasarları, şirketlerin ürünlerinin mümkün olduğunca güvenli olmasını sağlamak için ne yaptıkları konusunda ciddi sorular ortaya çıkarıyor.
• Hangi elektronik cihazlar aşırı ısınmaya maruz kalır?
• Gizlenmesine rağmen bilinen gerçek, Lityum-iyon piller, alkalin pillerden sadece karmaşık yapıları nedeniyle değil; aynı zamanda ortalama ev pillerinden de aşırı ısınma ve patlama ihtimalinin daha yüksek olması nedeniyle farklıdır.
• Pilin ne kadar büyük veya küçük olduğu, hangi cihazı çalıştırdığı veya ürün üreticisinin ne olduğu önemli değil. Bu piller her yerde ve her an patlayabilir; şarj olurken, kullanımdayken veya hareketsizken.
• Uzaktan kumandalar, kablosuz kulaklıklar, çocuk oyuncakları ve hatta bebek monitörlerinin beklenmedik şekilde alev aldığı biliniyor. İşte en dikkat çekici li-ion pil patlamaları ve geri çağırmalarının bir özeti. (classaction.com/news/lithium-ion-battery-fires/)
• İlk patlama dizüstü bilgisayarlarda oldu!
• Li-ion pillerinin patlamasının ilk habercisi, akıllı telefonlarla nerdeyse aynı nispette kullandığımız dizüstü bilgisayarları oldu. Dizüstü bilgisayarlar, aşırı ısınan Li-ion piller nedeniyle alev alan ilk elektronik cihazlar arasında yer aldı. 2006 yılında Dell, dört milyondan fazla dizüstü bilgisayarı geri çağırdı. Ancak, aşırı ısınan dizüstü bilgisayarları geçmişte kalmadı. Dell’in dizüstü bilgisayarı bu sefer 2017 yılında alev alan görüntüleri bir gencin oturma odasındaki bir kamera tarafından görüntülendi.
• Dizüstü bilgisayar pilleriyle ilgili sıkıntı yaşayan tek şirket Dell de değil. 2018'in başında HP, aşırı ısınmaya yatkınlıkları nedeniyle 50 bin dizüstü bilgisayarı geri çağırdı. Geri çağırma duyurulmadan önce, ABD Tüketici Ürün Güvenliği Komisyonu (CPSC)’nun, hem mülk hasarına hem de birinci derece yanıklara neden olan pillerin aşırı ısınması, erimesi veya kömürleşmesiyle ilgili sekiz adet raporunun olduğu ortaya çıktı.
• Tüketici elektroniği alanında daha önce yapılan en büyük güvenlik geri çağırması, Ekim 2004'te Kyocera cep telefonları için bir milyon lityum iyon pili kapsıyordu.
• Patlayan cep telefonu ve ölümler
• Çin'in Guangzhou kentindeki bir elektronik mağazasında çalışan 20 yaşındaki bir kişinin, gömlek cebinde bulunan cep telefonu patlama gücü ile boyundaki atardamarını koparttı ve öldü. Çin’de 2002'den itibaren buna benzer yedi hâdisenin olduğu da belirtiyor.
• Patlayan cep telefonları diğer ülkelerde de oldu. Mesela 29 Kasım'da Reuters, Güney Koreli bir adamın patlayan bir cep telefonu tarafından öldürüldüğünü bildirdi. Ekim 2004'te Kyocera Wireless, çeşitli cep telefonu tedarik mağazalarında satılan cep telefonu pillerinin geri çağrıldığını duyurdu ve pillerin bazılarının sahte olabileceği ve yanma veya yangın riski oluşturabileceği ihtimali öne sürüldü. Nokia, 2007 yılında Aralık 2005 ile Kasım 2006 arasında Matsushita tarafından üretilen 46 milyon cep telefonu pilinin aşırı ısınabileceği konusunda uyarıda bulundu. (informationweek.com)
• Zehirli ve dehşet verici patlamalara hazır olun
• Yalnızca dizüstü, telefonlar ve çağrı cihazları değil, pille çalışan tüm elektrikli araçların, kontrollü veya kontrolsüz enerji nakli ile ateşli patlamaların olması mümkün. Lityum-iyon pillerin gezegenimizin kurtarıcısı olduğu söyleniyor ancak itfaiyecilerin söndüremediği ve kendi kendilerine yanmaya bırakılan zehirli ateş toplarına dönüştüğünü de unutmamak gerekiyor. (stopthesethings.com/2022/05/20)
• Lityum iyon piller yanıcı parçalarla doludur. Sonuç olarak, lityum iyon piller içlerindeki enerji, istenmeyen bir şekilde serbest kaldığı için patlar.
• Saat pili patladı!
• Bugün çağrı cihazı ile başlayan batarya patlar mı patlatılır mı tartışması yapalırken, 2014 yılında saat pilinin bile patladığına ilişkin çalışması yapılmış bilimsel makale var. (sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0002939479907116)
• Aynı makalede cep telefonu pilinin patlaması sonucu ağır yaralanmaların olduğu da bildirilmiş. Eğer yarın kolumuza taktığımız akıllı telefon saatleri de patlarsa İsrail bomba koymuştur yakıştırması yapmayalım.

• Lübnan’daki patlamaların arka planı
• İsrail güya Hizbullah’ı hedef alarak Lübnan’da 17 Eylül 2024 tarihinde saat 15.30’da eş zamanlı (Broadcast) olarak binlerce çağrı cihazına gönderilen mesaj ile patlattı. Ertesi gün de telsizleri…
• Saldırı sonrası çağrı cihazlarının, 'Teletrim' marka olduğu ve Motorola firmasına bağlı olduğu ortaya çıktı. Bu cihazın menşei ise ABD olarak biliniyor. Diğer ön plana çıkan çağrı cihazı ise Tayvan lisanslı Gold Apollo Rugged Pager AR924 idi. Yine ilk saatlerde patlayan çağrı cihazlarının tamamının 3 ay önce dağıtılan Motorola olduğu da söylendi.
• Hizbullah'ın kullandığı Motorola çağrı cihazları yazılımının pillerin aşırı boşalmasına neden olacak şekilde güncellediği, lityum iyon pillerin patlayıcı bir şekilde alev almasına neden olduğu ifade edildi.
• ABD’nin The Wall Street Journal (WSJ) gazetesi ise ismi verilmeyen bir Hizbullah yetkilisine dayandırdığı haberinde, bazı Hizbullah üyelerinin söz konusu cihazların ısındığını hissederek patlamadan önce cihazları attığını aktardı. Yetkili, yüzlerce Hizbullah üyesinin bu cihazları kullandığını belirtirken, WSJ, bu anlatımların patlayan çağrı cihazlarının kötü amaçlı yazılım sebebiyle ısınıp patlamış olabileceğine işaret ettiğini kaydetti.

Önsezi diye buna derler!

Sosyal medyada yayılan tuhaf haberlerde, Beyrut'taki ABD Üniversite Hastanesi'nin tüm doktor ve hemşirelerine 29 Ağustos’ta gelen bir e-mail’de, çağrı cihazlarının cep telefonlarıyla değiştirilmesinin istendiği yönünde bir belge dolaşmaya başladı. Paylaşımların çoğunda çağrı cihazı adının, “Motorola” olduğu belirtildi.

Tuhaf olarak görülen haberlere diğer bir destek de açık sözlülüğü ile tanınan, İngiliz Parlamentosunda yedi kez üyelik yapan İşçi Partisi Genel Başkanı George Galloway’un Tik Tok yayınını twitter’de paylaşanlar, “@georgegalloway tarafından açıklanan Lübnan'daki Motorola çağrı cihazı saldırısı” ile duyurdu.

Bu arada ABD hastanesi, “Çağrı sistemi altyapımız Nisan 2024'te yükseltildi. Yeni sisteme geçiş için canlı yayın 29 Ağustos 2024'te gerçekleşti. Bu yükseltmenin kapsamı, birkaç cihaz ve sistemin modası geçmiş olması nedeniyle acil durum ve kod iletişimini geliştirmekti” diyerek açıklama yaptı.

Lübnan'da Hangi Çağrı Cihazı Modeli Patladı? Diğer haberlerde de “siyonist israilin Lübnan'daki siber saldırısı sonucu Motorola çağrı cihazlarının patladığı öğrenildi.”

Fakat bir anda REUTERS, New York Times, CNN ve BBC devreye girerek, Güney Lübnan Seddiqine’de avuç içinde patlayan bir çağrı cihazını yaymaya başladılar. Yaygın medya bir kez daha görevini yaparak, menşei ABD olan Motorola yerine merkezi Tayvan olan Gold Apollo’nun Rugged Pager AR924 lisanslı çağrı cihazının patladığını duyurdu.

Haberlere göre binlerce patlayan çağrı cihazı vardı. Ama servis edilen bir tane avuç içinde olandı. Üstelik yaygın medya, patlayan cihazlarda Motorola’nın adını dahi anmıyordu. Oklar yaygın medyanın gücü ile bir anda Tayvan’a çevrildi.

Gold Apollo’nun kapısı çalındı. Motorola’nın yanında milyonda bir sermayesi olan şirketin kurucusu Hsu Ching-Kuang, gazetecilere patlamalara karışan çağrı cihazlarını şirketin ürettiğini reddetti ve bunların lisans altında Gold Apollo'nun marka adını kullanan BAC adlı bir şirket tarafından üretildiğini iddia etti.

Şirket ayrıca Macar şirketinin merkezi Budapeşte'nin 14. bölgesinde bulunan BAC Consulting Kft. olduğu yönünde bir açıklama da yaptı. Opten'e göre şirketin sahibi Cristiana Rosaria Bársony-Arcidiacono’ydu. Şirket web sitelerine göre müşterilerine danışmanlık hizmetleri sunuyor. Ama Tayvan kendine gelen okları Macaristan’a çevirince, şirket öğlene doğru (18 Eylül 2024) web sitesini erişime kapattı.

Ortada patlayan çağrı cihazının avuç içindeki bir görüntüsü ile İtalyan soyadı taşıyan Cristiana Rosaria Bársony-Arcidiacono’nda bir fotoğrafı ve A4’e yazılmış bir tabela vardı. İşte bu meçhul kadına, ABD merkezli NBC Muhabiri Çarşamba günü telefonla ulaşmış. BAC Consulting’in tek çalışanlı İcra Kurulu Başkanı, şirketinin Gold Apollo ile çalıştığını doğrulamış. Ancak çağrı cihazları ve patlamalar sorulduğunda, "Çağrı cihazlarını ben yapmıyorum. Ben sadece aracıyım" demiş.

Macaristan Başbakanı Sözcüsü Zoltán Kovács, X'te yaptığı açıklamada, yetkililerin BAC Consulting'in Macaristan'da üretim veya faaliyet göstermeyen bir aracı kurum olduğunu ve "bahsi geçen cihazların hiçbir zaman Macaristan'da bulunmadığını" söyledi.

Herkesin elinde bomba var!

Netice olarak, GOOGLE’ın olan Andrioid’in güvenliği BMS devre dışı bırakıldı ve çağrı cihazı patlatıldı. Böylelikle teknolojinin NATO görevini gören BMS’deki açığın İsrail tarafından kullanılması küresel şirketlerin uykusunu kaçırdı. Geçmişte Li-ion pillerin patlamasına karşı sıkıntı yaşayan teknoloji devleri güya BMS’ler ile bu riski bertaraf etmişlerdi ama daha büyük tehlike ile karşı karşıya kaldıklarını biranda enselerinde hissettiler. Küresel şirketler dolayısı ile Yeni Dünya düzenini israilde kurma iddiasında olanlara ve bu uğurda Gazze’de binlerce çocuğu öldüren soykırım yapan sapkınlara yardım ediyorlardı. Yani israil istediği zaman küresel şirketlerin müşterilerini öldürebilirdi.

Bu gerçekler biranda teknoloji tabanlı yeni dünya düzeninin küresel şirketlerini tedirgin etti. İlk adımda patlayan cihazlar arasında merkezi ABD’de bulunan Motorola’nın üstünü örttüler. Örtmeleri çok kolay oldu. Hemen avuç içinde %50’si okunan bir çağrı cihazı etiketini delil olarak göstererek servis ettiler. Uykuda (+5 saat) olan Tayvanlı şirketin lisansı ile üretilen çağrı cihazı bataryalarının değil, kıyısına köşesine konulmuş patlayıcı ile yapıldığını haber yaptılar. Sabahın ilk saatlerinde Reurtes, Tayvanlı şirketin kapısına dayandı.

Şirketin yetkilisi olan Hsu Ching-Kuang’u buldular. O da açıklamalarında, "Ürün bizim değildi. Sadece üzerinde bizim markamız vardı. Üretim iznini alan şirket Macaristan’daki BAC Consulting” dedi. Macaristan’daki şirket ve sahibi buhar olunca, bu sefer Bulgaristan merkezli Norta Global olduğu iddia edildi. Şirketin 39 yaşındaki sahibi Rinson Jose'nin Norveç'te yaşadığı tespit edildi. Ama patlamanın olduğu gün Norveç’de kayboldu.

Çağrı cihazlarının patlaması ile ilgili uydurdukları hikâye bu kadar.

Görünmeyen ise Beyrut’ta patlayan çağrı cihazlarının ilk önce teknoloji devlerini rahatsız etmesi. Bunlar başta Google, sahibi olduğu Android’i kullanan tüm şirketlerdi. Çünkü şarj edilebilen, lityum-iyon veya Li-iyon pil, enerji depolamak için lityum iyonlarının tersine çevrilebilir indirgemesini kullanan şarj edilebilir pil türüdür. Geleneksel lityum iyon pilinin anodu genelde karbondan yapılan grafittir.

Çizilmezliği ile bilinen elmastan daha sert bir malzeme olan grafit ise grafen katmanlarının bir araya gelmesiyle oluşur. İşte bu sert malzemeden yapılan Lityum İyon pillerin güvenliğini sağlayan Batarya Yönetim Sistemi’nin (BMS) açığını bilenler tarafından, israil gibi askeri amaçlı kullanılabileceğini göstermiş oldular. Diğeri de ABD’nin hava taktik silahı olan EC-130 H Compass Call sistemli elektronik saldırı uçağının seçim öncesi kullanılma ihtimalidir.

Ve patlamanın az bilinen yeni teknolojinin askerî amaçlı kullanılacağı gerçeği cin gibi şişeden çıktı!