Türkiye’nin zeytin ağacı haritası

HABER MASASI
Abone Ol

Türkiye, konumu itibariyle zeytin üretimine en elverişli ülkelerin en başında geliyor. Yaşadığı dört mevsim, ülkenin farklı bölgelerinde bu ağacın yetişmesine imkân sağlarken, ağaç sayısı aynı nispette artmıyor. Kısa ömürlü bodur ağaçlarla yapılan dikimler ise 8 asra kadar yaşayabilen zeytin ağacı hazinesinin önündeki en büyük açmaz

Marmara’dan Ege’ye, Karadeniz ve Akdeniz’den Güneydoğu Anadolu’ya kadar farklı bölgelerin sıhhat ve ekonomisine katkı sağlayan zeytin ağacının faydaları saymakla bitmiyor. Son olarak korona virüsünün bulaşmasını engellediği ve hastalığın tedavisini kolaylaştırdığı gerçeği ise zeytin ağacına karşı ilginin artmasına neden olması bekleniyor. Öte yandan dört kişiden birinin kronik diyabet hastası, yüzbinlerce kişinin ise kanser olduğu ülkemizde, zeytinin bu hastalıklar için de ilaç mahiyetinde olması teveccühün daha da artmasını sağlamalı.

İşte bu nedenle biz de bağışıklığı yükselttiği de bilinen zeytinin ülkemizde hangi yılda, hangi ilde ne yoğunlukta bulunduğuna birlikte göz atalım.

TÜİK verilerine göre, 1939 29.zeytin ağacı sayısı 1960 yılına gelindiğinde ancak 54 milyona ulaşabilmiş. Oysa bu rakamlar sadece kültür zeytinlerinden ibaret. 1931 tarihli gazeteler ülkede en az 60 milyon delice ağacı olduğuna işaret ediyor.

1995 yılında 87 milyon 581 bine ulaşan zeytin ağacı sayısı, 2015 itibariyle 171 milyon 992 bin olarak kaydedilmiş. Bu 20 yılda zeytin ağacı sayısı yaklaşık 84 milyon artmış.

En çok ağaç Aydın’da

Türkiye toplam ağaç varlığının yaklaşık yüzde 95’i İzmir, Balıkesir, Çanakkale, Bursa, Manisa, Aydın, Muğla, Adana, Antalya, Gaziantep, Hatay, Kilis, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş ve Antalya illerinde bulunuyor.

2019 itibariyle, 24 milyon 500 bin ağaçla ülkemizde en fazla zeytin ağacı olan şehir Aydın olarak öne çıkıyor. Onu sırasıyla 22 milyon 400 bin ağaçla Manisa, 20 milyon 700 binle İzmir, 16 milyon 800 binle Muğla, bu şehirleri de sırasıyla Hatay, Bursa ve Balıkesir izliyor.

  • Zeytin ağacı dikim alanları, yıllara göre sırasıyla 2014’te 826 bin 091 hektar olurken, 2015’te 836 bin 934 hektar, 2016’da 845 bin 542 hektar, 2017’de 846 bin 061 hektar, 2018’de 846 bin 428 hektar, 2019’da ise 850 bin hektar olarak kaydedilmiş. Her yıl artan zeytin dikim alanına doğru orantılı olarak ağaç sayısı da artış göstermiş.

Son yıllarda yeni zeytin bahçesi tesisi ve “sertifikalı zeytin fidanı” destekleriyle zeytin üretim alanları artmış.

Son yıllarda yeni zeytin bahçesi tesisi ve “sertifikalı zeytin fidanı” destekleriyle zeytin üretim alanları artmış. İşte işin en sıkıntılı yeri ise “sertifikalı fidan” denilen bodur ağaçlar. Ne yazık ki, Türkiye’yi diğer ülkelerden ayıran en temel özellik de bu. Bizde genç bodur ağaç çok iken diğer ülkelerde çok verimli yaşlı ağaçlar daha fazla. Çünkü bizim kadim ağaçlar çeşitli masallarla katledilmiş durumda.

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin çalıştığı millî ürün rekoltesi 2020-2021 raporuna göre, ülkemizde gelecek yıl 188 milyon 750 bin 46 zeytin ağacı olacağı yönünde.

Türkiyede'ki zeytin ağacı sayısı

1932 15.000.000

1940 28.503.000

1941 29.428.000

1942 30.123.000

1943 29.308.000

1944 29.549.000

1945 27.895.000

1946 26.578.000

1947 27.211.000

1948 27.655.000

1949 28.397.000

1950 29.742.000

1950 29.742.000

1951 35.169.000

1952 38.211.000

1953 39.730.000

1954 42.152.000

1955 44.265.000

1956 46.670.000

1957 47.628.000

1958 51.294.000

1959 53.726.000

1960 54.845.000

1995 87.581.000

1996 89.740.000

1997 95.730.000

1998 93.450.000

1999 95.500.000

2000 97.770.000

2001 99.000.000

2002 91.600.000

2003 102.750.000

2004 107.100.000

2005 113.180.000

2006 129.265.000

2007 144.329.000

2008 151.630.000

2009 153.723.000

2010 157.156.000

2011 155.427.000

2012 157.904.000

2013 167.300.000

2014 168.997.000

2015 171.992.000

2016 173.785.000

2017 174.594.000

2018 177.843.000

2019 182.075.000

1961-1994 arası verilere maalesef erişilemedi.