Vélo Francette: Fransa'da bisiklet kullanımı
Bu ayki “Dünyada Bisiklet” dosyamızda inceleyeceğimiz ülke Fransa. Fransa, bisiklet kullanımının en yaygın olduğu ülkelerden biri. Ülkede bisiklet kullanımının oranlarını, yeni projeleri, karşılaşılan zorlukları hep beraber inceleyelim.
Bisiklet kullanımı(genel)
Fransa'da araba, günlük yolculuklarda çok önemli bir yer tutuyor. Ne yazık ki bisikletler için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Örneğin, bir araştırma, 1 km'den kısa mesafeler için bile, ev-iş yolculuklarının çoğunun araba ile yapıldığını gösteriyor. Günlük yolculukların sadece %3'ü bisikletle yapılıyor. Ancak her gün gidilen yerler bisikletle 20 dakikadan daha az uzaklıkta bulunuyor.
Fransızların günlük yolculukları arasında, her şeyden önce evin yakınındaki okullara gidişi görüyoruz. Araştırmalar, Fransızların %88'inin okula bisikletle sadece 8 dakika uzaklıkta olduğunu gösteriyor. Lise dönemindeki gençlerin %67'si eğitim yerlerine bisikletle sadece 20 dakika uzakta yaşıyor.
Bakkallar ve süpermarketler gibi temel ihtiyaçların alındığı yerlerin çoğuna bisikletle kolayca erişilebiliyor. Fransız nüfusunun %75'i bisiklet hesabıyla süpermarkete 10 dakika mesafede yaşıyor
İstatistikler
- Her gün bisiklet kullanan bisikletçilerin oranı: %54
- İşe giderken en fazla bisiklet kullanılan bölge: Bas-Rhin
- Ülkedeki kadın bisiklet sürücüsü oranı: %43
- Ülkede satılan bisikletlerin bilançosu: 1.33 milyar Euro
- En çok kişisel bisikletin bulunduğu şehir: Paris
- En çok bisikletli ölümün yaşandığı yaş grubu: 55-64 yaş
- Fransa’daki bisiklet hırsızlığı sayısı: 318.000
Son on beş yılda, bisiklet kiralama sistemlerinin ortaya çıkmasıyla birlikte, işe gitmek için bisiklet kullanımında özellikle kentsel alanlarda yeni bir patlama yaşandı. 2015'ten bu yana, özellikle Toulouse ve Montpellier olmak üzere bölgenin genelinde daha fazla sayıda çalışan işe gitmek için bisiklete biniyor.
2020 ve 2021 yıllarında yaşanan sağlık krizi, uygulamalardaki bu değişimi hızlandırdı. Toplu taşımada aşırı kalabalık olma korkusuyla belirli yolculukların ortadan kalkmasına ve belli sorunlarla (tele çalışma, bazı okulların kapanması, sokağa çıkma yasağı vb.) karşılaşılmasına rağmen bisiklet kullanımı artmaya devam etti.
Bisiklet kullanımının mesleklere göre dağılımı
İşe gitmek için bisikletin sosyal duruma göre kullanımı önemli şekilde farklılık gösterir: Yöneticiler ve ara kademedekiler; çalışanlardan ve işçilerden daha sık bisikletle evden işe döner.
Bununla birlikte, işçilerin bisiklete binmeye uygun olmayan bölgelerde yaşadıkları gerçeği göz önüne alındığında, bu ince ayrım göze çarpmaktadır. İşçilerin toplam çalışanların %30 ila %40'ını oluşturduğu mahallelerde bisiklet yolları genel yolların yalnızca %1'ini meydana getirir.
Tersine, yöneticiler evlerine yakın bisiklet yollarından daha sık yararlanırlar. Yöneticilerin, toplam çalışanların %30 ila %40'ını oluşturduğu mahallelerde, bisiklet alanları yol ağının %9'unu temsil etmektedir. Bununla birlikte, bisiklet tesisleri evlerinin yakınında daha fazla olduğunda, işçiler bisikletle biraz daha fazla yolculuk yapar.
Diğer faktörler de işçilerin evden işe yolculuklarında bisiklet kullanmasını sınırlayabilir ve yöneticilerle arasındaki uçurumu genişletebilir. Bir yandan, işçilerin çalıştıkları mahalleler veya kasabalar, yöneticilerinkinden daha az gelişmiştir. Bu kısımlar daha çok iş veya sanayi bölgeleri içinde gruplandırılmış alanlardır. Yöneticilerin iş yerleri ise tam tersine, şehir merkezinde, bisiklet tesislerine yakın yerlerde bulunur.
İşçilerin çalışma koşulları (zorluk, kademeli çalışma saatleri veya gece vardiyası) ve daha sıklıkla bozulan sağlık durumları; muhtemelen diğer daha ayrıcalıklı sosyal sınıflara benzer bir bisiklet kullanma rutinini zorlaştırmaktadır.
Cinsiyete göre bisiklet kullanımı
Ev-iş mesafesine bağlı olmaksızın erkekler, kadınlardan daha sık bisiklete biniyor. Örneğin, üç kilometrelik yolculuklarda erkeklerin %7'si, kadınların ise %5'i bisiklet kullanıyor.
Kadınların daha az bisiklet kullanması, ev içi işlerin eşit olmayan dağılımı ve ebeveynler arasındaki eğitim yükü ile de açıklanabilir. Özellikle anneler gün içinde çocuklarına (okul, etkinlikler) destek olmak için babaların ortalama iki katı kadar zaman ayırmaktadır. 25-39 yaş arası, işe bisikletle giden babaların oranı annelere göre 1,6 kat daha fazladır.
Bisiklet kullanımına destek
Aynı zamanda yerel yönetimler de maddi yardımda bulunarak bisiklet kullanımını desteklemektedir. Bu nedenle, Occitanie Bölgesi, Montpellier Méditerranée Métropole, Toulouse Métropole ve hatta Greater Montauban; belirli bisikletlerin satın alınmasını kısmen finanse etmektedir.
- İşverenler ayrıca 2019 hareketlilik oryantasyon yasası tarafından oluşturulan sürdürülebilir hareketlilik paketi ile işe bisikletle gelen çalışanlarının maliyetlerinin bir kısmını karşılıyor.
Son olarak, sağlık krizi bağlamında, Mayıs 2020'den Mart 2021'e kadar devlet tarafından bir teklif sunuldu. Buna göre bisikletlerini tamir ettirmek isteyenlere 50 Euro'luk yardım yapılacak.
Bisiklete binmeyi destekleyen politikaların güçlendirilmesine rağmen, Fransa hâlâ Hollanda veya Danimarka'nın kullanım oranlarına ulaşamıyor. Nedeni basit: bisiklet için her zaman optimize edilmeyen altyapılar. Bu nedenle bisiklet yollarının geliştirilmesi büyük önem arz ediyor. Sadece bisikletlerin sayılarının değil, kalitelerinin de güvenlik ve pratiklik açısından iyileştirilmesi tercih edilebilir. Bisiklet park yerleri sorunu ve hırsızlık korkusu da bisiklet kullanımının önündeki başlıca engellerdendir
Yönetime eleştiri
2022 yasama seçimlerinden birkaç hafta önce, bisiklete binmenin aday programlarında hâlâ yer almaması dikkat çekiyor. Çevreyle ilgili ve toplumsal avantajlarını bilmelerine rağmen, bu konular adayların dikkatini çekmiyor gibi görünüyor.
Bu seçim yılı, bisikletin hükümet politikalarında büyük bir dönüşüme işaret edebilirdi. Ayrıca, Bisiklet Kullanıcıları Federasyonu (FUB) için Ocak 2022'de gerçekleştirilen Opinion Way anketine göre, Fransızların %79'u seçimler sırasında bisiklet planının güçlendirilmesinden yana. Fakat cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bisiklet planı ele alınmadığı gibi yasama seçimleri de aynı yolu izliyor.
Paris bisiklet planı
Anne Hidalgo (Paris Belediye Başkanı), 2021-2026 bisiklet planıyla kentsel hareketlilik açısından çalışmalarına devam ediyor. Işık Şehri (Paris, La Ville Lumière) %100 bisiklet şehri oluyor. Altyapıların geliştirilmesi, ekosistemin güçlendirilmesi ve güvenli otoparkların geliştirilmesi ile şehrin çehresi değişecek.
İlk bisiklet planının bütçesi 150 milyon Euro’ydu. 2021-2026 yılları için bütçe 250 milyon Euro'ya yükseldi. Paris, %100 bisiklet dostu bir şehir olmayı her zamankinden daha çok istiyor. Bisiklet yollarının güvenliğini sağlamak, 2021-2026 bisiklet planının ana hedeflerinden biridir.
Rayların geliştirilmesi ve Paris ile metropol (anakent) arasındaki kesintilerin azalmasıyla birlikte şehirde, bisiklet bölgelerinin güvenliği her zamankinden daha fazla.
Paris'te bisiklet hırsızlığı artıyor. Belediye Başkanı Anne Hidalgo, bu 2021-2026 bisiklet planında Parisli bisikletçiler için daha güvenli park yeri sunmayı vaat etti. Bisikletli için bir güvenlik garantisi olan güvenli park yeri, bisiklet kullanımında en önemli faktörlerden biridir.
Bisiklet kullanımının zaman açısından faydaları
Biliyor musun? Bir bisikletli şehir içinde ortalama 15 km/s hızla giderken, bir şoför 14 km/s hızla sürer. Bisikletle trafik sıkışıklığından kaçarak daha akıcı bir şekilde hareket edersiniz. Ek olarak, bisikletliler hızlı bir şekilde bisikleti park ederler ve günlük 30 dakikayı boş yer arayarak vakit kaybetme riskine girmezler.
Tour de France
Dünyadaki en saygın bisiklet yarışlarından biri olan Tour de France 1 Temmuz’da başlayacak. Bisiklet turunun 4 Temmuz’dan 24’üne kadarki bölümü Fransa’da gerçekleşecek.
Üniversite öğrencisi Aydın Demir