Buz gibi bir spor: Buz tırmanışı
Ülkemiz yavaş yavaş beyaza bürünürken zannettik ki gelinliğini giydi tüm Türkiye. Velev ki getirmiş kefenimizi bizlere. Boğazlarımızda kocaman bir yumru, ne söylenecek bir söz ne de dökülecek bir gözyaşı bıraktı bizlerde bu ay. Yazıya başlamadan önce Kahramanmaraş depremlerinde vefat eden tüm insanlarımıza Allah’tan rahmet diliyor, yaralılara baş sağlığı diliyorum. İnşallah millet olarak en kısa sürede bu yaraları sarabiliriz.
Kış aylarına yavaş yavaş veda ederken bir kış sporunu dergimize almak istedik bu ay. Tırmanış sporunun en üst kademesi olarak görülen ve ekstrem sporların arasında en tehlikelisi olanlardan buz tırmanışı, 1900’lü yıllardan beri “spor” olarak değerlendiriliyor. Bunun yanı sıra askeri görevlilerin de fazlaca katıldığı bu spor, dünya genelinde iki farklı kategoriye ayrılmış durumda: Alp buzu ve su buzu. Sonuçta ikisi de buz. Suyun 0 derecenin altında katılaşmış hâli diye aynı kefeye koymak doğru olmaz.
Çünkü aralarında inanılmaz fark olan bu iki kategoriye yakından bakmak gerek. Alp buzu, dağların çevrelerinde ve yamaç gibi olan bölümlerindeki buzların iyice sıkılaşarak tırmanışa el verişli hâle gelmesiyle oluşan buz türü. Aslında normal tırmanışın evrilmişi diyebiliriz bu duruma. İplerle birlikte kayaçlardan tırmanmak yerine bir buz üzerinden ekipmanlarla tırmanış hâli. Su buzu ise bambaşka bir seviye. Bu kategoride daha çok şelale gibi su akıntılarının kış aylarında donmasıyla birlikte oluşan sarkıtlardan ekipmanlar yardımıyla tırmanılması, su buzu tırmanışının temellerini oluşturuyor.
- Buz tırmanışı yaparken temel olarak iki ekipmana ihtiyaç var. Bunlardan birincisi çekiç, diğeri ise çivili bot. Çekiç ile gideceğiniz yolda ilk boşlukları açarken çivili bot ile de açtığınız deliklere ayağınızı yerleştiriyor ve bu şekilde yükseliyorsunuz.
İp, baret ve vida gibi malzemeler ise güvenlik ekipmanı olarak yer alıyor. Ne yaparsak yapalım, hangi spor olursa olsun en başta güvenlik önlemlerini almak en önemli işlerden bir tanesi. Buzun en sert olduğu zamanları seçmeyi de unutmamak gerek.
Ülkemizde özellikle Erzurum şehrinde yapılan buz tırmanışları hem Alp tırmanışı hem de su tırmanışı olarak gerçekleştiriliyor. Uzundere ilçesinde bulunan donmuş şelalelerin yanı sıra farklı köylerde de buz tırmanışı yapabilmek mümkün. Dünyada ise daha çok İskandinavya bölgesinde ve de dünyanın en ünlü şelalelerinden birisi olan Niagara Şelaleri’nde yapılabiliyor.
- Her ne kadar tehlikeli bir spor olsa da buz tırmanışı yapan sporcuların daha uzun yaşadığı birçok farklı makalede yer almış durumda. Bunun sebebi soğuk havalarda yapılan sporun hem bağışıklığı artırdığı hem de karar alma mekanizmalarını hızlandırdığı yönünde.
Halihazırda 15 milyon doların üzerinde bir piyasası olan buz tırmanışı sporu, ülkemizde Türkiye Dağcılık Federasyonu tarafından organize ediliyor. Herhangi bir olimpiyatta yer almayan buz tırmanışı, dağcılık tutkunları için zorlu ve heyecan verici bir aktivite. Ancak unutmamak gerekir ki doğru ekipman seçimi, hazırlık ve tırmanış teknikleri ile bu aktivitenin güvenli bir şekilde yapılması sağlanabilir.
Sporla kalın.