Bisikletli Vikingler
İsveç, diğer Avrupa ülkeleri gibi bisiklet kullanımında önemli bir yere sahiptir. Önceki yazılarımızda Batı Avrupa ve diğer İskandinavya ülkelerini incelemiştik. Bu yazımızda ise yine bir İskandinavya ülkesi olan İsveç’teki bisiklet kullanımını ele alacağız.
Şehirlere göre kullanım
İsveç'in başkenti Stockholm, Kopenhag ve Oslo kadar bisiklet dostu sayılmaz ancak yine de manzaralı rotaları ile bisiklet sürmek için harika bir şehirdir. Turistlere, rehber kitaplarında bisikletle dolaşmaları önerilir. Ancak yerel halk arasında da bisiklet sürmek oldukça popülerdir.
Malmö, İsveç'in tarihi ve kültürel zenginliklerinden biri olarak bilinir. Bu şehir, ülkenin nüfusunun %7'sine ev sahipliği yapar ve aynı zamanda İsveç'in en büyük üçüncü şehridir. Malmö, Kopenhag'a oldukça yakın bir konumda yer alır ve bisiklet dostu bir şehir olarak da bilinir.
Malmö, Skåne'nin doğal olarak düz arazisini kullanarak bisiklet dostu bir şehir hâline getirilmiştir. Ancak Malmö'nün bisiklet altyapısındaki ayrıntılara verilen önem, şehri diğer şehirlerden ayrıştırmaktadır. Bisiklet yolları ve karayolları arasındaki geçişler düzdür. Ayrıca, bisiklet yolları haritalarda adlandırılmıştır ve toplu taşıma araçlarında bile bisiklet taşıma olanağı sunulmaktadır.
Gothenburg, İsveç'in batı kıyısında yer almaktadır ve çeşitli bisiklet fırsatları sunmaktadır. Bisiklet yolları arasında gezinerek şehri keşfetmek veya yakındaki adalardan birine bisiklet gezisi yapmak mümkündür. Bisiklet sahibi olmayanlar, şehrin yeni elektrikli bisiklet kiralama programından yararlanabilirler. Ayrıca, bisiklet tamiri konusunda bilgi sahibi olmak isteyenler, ücretsiz bisiklet kiralama fırsatı sunan bisiklet atölyelerine katılabilirler.
Lund, İskandinavya'daki en eski ve en büyük üniversiteye ev sahipliği yapmaktadır. Skåne'nin en bisiklet dostu bölgesinde yer alan Lund, Malmö gibi uluslararası kabul görmüş bir bisiklet cennetidir. Şehirde bisiklet sürmek hem daha ucuz hem de araba kullanmaktan veya toplu taşıma araçlarını kullanmaktan daha hızlıdır. Lundahoj adlı halka açık bisiklet kiralama sistemi, bisikleti olmayanlar için bir seçenek sunmaktadır.
Bu şehirlerin hepsi bisiklet dostu olsalar da Malmö, bisiklet altyapısı konusunda ayrışarak ön plana çıkmaktadır. Gothenburg, çeşitli bisiklet fırsatları sunarak bisikletçilerin tercih ettiği bir destinasyon hâline gelmiştir. Lund ise İskandinavya'daki en bisiklet dostu bölgede yer alan bisiklet sürmek için ideal bir şehirdir. Her üç şehir de bisikletliler için heyecan verici fırsatlar sunmaktadır.
Yaşa ve cinsiyete göre kullanım
İsveç'te yaşa göre bisiklet kullanımı, genel olarak gençler ve yetişkinler arasında daha yaygınken, yaşlı nüfus arasında daha az yaygındır. İsveçli gençler arasında bisiklet kullanımı oldukça popülerdir ve bisiklet, özellikle büyük şehirlerde bir ulaşım aracı olarak sıklıkla tercih edilir. Ancak yaşlı nüfus alternatif ulaşım seçenekleri kullanmayı tercih eder.
- İsveç'te cinsiyete göre bisiklet kullanım oranları farklılık göstermektedir. 2019 yılında yapılan bir araştırmaya göre, kadınların %28'i bisiklet kullanırken erkeklerin %34'ü bisiklet kullanmaktadır. Ancak şehir merkezlerinde kadınların bisiklet kullanım oranı erkeklerinkinden daha yüksek olabilmektedir.
Bisiklet tatilleri
İsveç, bisiklet tatili yapmak isteyenlere birçok bisiklet seçeneği sunar. Elektrikli bisikletler giderek daha popüler hâle gelirken, geleneksel şehir bisikleti, dağ bisikleti, çocuk bisikletleri ve karavan gibi diğer seçenekler de mevcuttur. Bisiklet kiralama şirketleri, müşterilerine farklı bisiklet seçenekleri sunar ve hangi bisikletin en uygun olduğuna karar vermek için müşterilere yardımcı olur.
İsveç'te bisiklet tatili için hazırlık yapmak kolaydır. Bisiklet kiralama şirketleri müşterilerine yardımcı olmak için hizmet paketleri sunar. Ayrıca, bazı oteller temel bisikletler sunar. Önceden rezervasyon yaparak, tatilciler İsveç'teki bisiklet turu için hazırlık yapabilirler.
İsveç'teki büyük şehirler, özellikle bisiklet kiralamaya yönelik olanlar, ziyaretçiler için birçok bisiklet seçeneği sunar. Stockholm, Malmö ve Gothenburg gibi şehirlerde, çeşitli türlerde rehberli turlar sunan çok sayıda şirket bulunur. Şehirlerin dışında, rehberli bir bisiklet turu yapmak isteyenler için de birçok seçenek vardır.
Dağ bisikleti meraklıları için İsveç, Åre ve Sälen gibi kayak merkezleri sunar. Åre Bisiklet Parkı, farklı zorluk ve stil seviyelerine sahip 35 parkuruyla ünlüdür ve özel bisiklet tutucuları olan yedi asansöre sahiptir. Sälen ise dört parkuru ve 310 metre yükseklik farkına sahiptir.
İsveç'te bisiklet kiralama
İsveç, bisiklet tatilleri için ideal bir noktadır. Ülkenin yüzlerce kilometrelik sahil yolları veya dağlık alanları, bisiklet sürmek isteyen herkese çeşitli seçenekler sunar. İsveç'in taşradaki şehirleri, hem özel bisiklet yolları sunar hem de kırsal alanları keşfetmek isteyenler için idealdir.
İsveç'te, bisiklet kiralamak kolaydır ve şehirlerde birçok özel bisiklet kiralama şirketi mevcuttur. Kırsal kesimlerde de, bisikletlerin teslim edilip geri alınabileceği birçok kiralama şirketi vardır.
İsveç'in çoğu kasabası ve şehrinde bisiklet kiralama mağazaları bulunmaktadır. Ancak bisiklet kiralamak her zaman en ucuz seçenek değildir; günlük 200-350 SEK (yaklaşık 20-30 $) arasında ücretler ödeyebilirsiniz, daha iyi bir tur bisikleti kiralamak için daha fazla ödeme yapmanız gerekebilir.
Bisiklet kiralamayı düşünürken, güzel görünümlü bir bisiklet her zaman daha iyi değildir. Frenler ve vitesler iyi çalışıyorsa ve sele rahatsa, muhtemelen şehirde bir veya iki gün için yeterli olacaktır.
Bazı İsveç şehirlerinde, şehir içi ulaşım için sağlam ancak temel bisikletler sunan halka açık bisiklet programları vardır. Her programın nasıl çalıştığına ilişkin ayrıntılı bilgi için şehir rehberlerine bakabilirsiniz.
Her yerde bisiklet mağazaları
- İsveç'te, bisikletinizde bir sorun yaşarsanız, somunlarınız veya cıvatalarınızda problem çıkarsa yardım almak zor değildir. Genellikle yakınınızda bir bisiklet mağazası bulunur. Bisiklet dükkanları, sıkıntılarınızı çözmek ve size yardımcı olmak için hazırdır.
Devlet desteği
- Yerel yönetim, insanları bisiklet kullanmaya teşvik etmek için sürekli olarak çalışmalar yapmaktadır. Anlamsız araba yolculuklarına son verme adı altında bir toplumsal kampanya bile düzenlenmiştir.
Malmö, 400 kilometreden fazla bisiklet yolu ile donatılmıştır ve bölgenin hemen hemen her yerinde bisiklet kullanımını kolaylaştırmak için düzenlemeler yapılmıştır. Trafik ışıklarında bisikletlilerin tutunabilmesi için aparatların eklenmesi bunlardan yalnızca bir tanesidir. Bu sayede bisikletliler, kırmızı ışıkta dururken dengelerini kaybetmeden durabilirler.
İsveç, ulusal düzeyde "Daha Güvenli ve Daha Yaygın Bisiklet Kullanımı" belgesi ile eylem planı oluşturmuştur. Bu strateji temelinde, bisiklet kullanıcılarının yol ve ekipman güvenliğinin sağlanması, bisiklet kiralama ve paylaşım sistemlerinin yaygınlaştırılması, güvenli bisiklet yollarının oluşturulması hedeflenmektedir.
İlginç bir tasarım
Kumaş kaplı bisikletlerden esinlenerek kendi bisikletini tasarlayan bir mühendis, soğuk ve yağışlı hava koşullarında işe bisikletle gitmekten yorulmuş ve bir araba görünümündeki yetişkin bisikletini tasarlamıştır.
Yarışlar
"İsveç Bisiklet Turu" veya diğer adıyla Postgirot Open, İsveç'te bisikletle yapılan bir yarıştır. Yarış, genellikle 6-8 gün sürer ve bazen bir tepe yarışının tur yarışı olarak da dâhil edilirdi. Bu yarış, 20. yüzyılın başlarından 1975'e kadar düzenlenen "Sexdagarsloppet" yarışının halefiydi. Postgirot Open, 1982 yılında ilk kez düzenlendi ve Nordea'nın Postgirot'u satın almasından sonra son kez 2002 yılında gerçekleştirildi.