Başarının değişmeyen 30 kanunu
Saadet ülkesi, muvaffakiyet diyarının, biraz daha ilerisindedir. Bu diyarı aşmadan saadete erişmek, imkânsız değilse de çok güçtür. Muvaffak olmuş bir insan için saadete kavuşmak ise kolaydır, yalnız birazcık daha gayret işidir.
Ali Fuad Başgil’in “Gençlerle Başbaşa” adlı eserinden.
1- Çalışmak için uygun gün, saat ve yer bekleme. Bil ki her gün, her saat ve her köşe çalışmanın en uygun yeridir.
2- Bir günde ve bir zamanda yapman gereken bir işi (bir dersi, bir görevi) ertesi güne bırakma. Çünkü her günün derdi gibi işi de kendine yeter.
3- Bir günün işini (dersini, görevini) bitirdikten sonra ertesi günü ne iş yapacağına karar ver. Yahut hiç olmazsa çalışmaya başlamadan önce, hangi iş (ders, kitap) üzerinde çalışacağını düşünüp kararlaştır ve çalışmaya bu kararla otur.
4- Çalıştığın bir iş (bir ders, bir kitap, bir yazı) üzerinde herhangi bir güçlüğü yenmeden bir adım bile gerileme. Ve bil ki yılgınlık maskeli bir tembelliktir. Bil ki çalışma sevgisi güçlükleri yenmekten doğar ve kuvvetlenir. Güçlüğü yenmekten doğan manevi zevk, eşsiz bir zevktir. Emin ol ki savaşta zafer ve işte başarı yılmayanındır. Kararlılık önünde güçlükler erir ve imkânsız görünen mümkün olur.
5- Bir iş üzerinde yorulursan dinlenmek için işini değiştir ve çalışma hızını yavaşlat. Fakat dinlenme bahanesi ile asla boş oturma. Boş oturanın içi, işlemeyen demir gibi pas tutar.
6- Çok düşün. Ve bil ki çalışmak mutlaka hareket etmek veya okumak, yazmak demek değildir. Düşünen bir insan, maden kuyularında kazma sallayan işçiden daha çok çalışıyordur.
7- Verimli çalışmayı sakın iş üzerinde geçirdiğin zamanla ölçüp de “eh bugün şu kadar saat çalıştım, yetişir” deme. Çalışmanın sonuna ve öğrendiğine bak.
8- Zihin çalışmaları için, aynı saatlerde devamlı ve düzenli bir biçimde, günde iki - üç saat bile yeterlidir. Büyük İslam filozofu İbn Sînâ, dünyaca ünlü olan “Kitabu’ş-Şifâ”sını, her gün sabah namazından sonra Bağdat’taki bir caminin büyük bir kandili altında oturarak, kuşluk vaktine kadar, yani yaklaşık iki saat çalışarak meydana getirmiştir. Her sene bin, bin 200 sayfalık eser veren Fransız yazar Emile Zola’ya başarısının sırrını sormuşlar: “Her gün yalnız üç saat çalışır ve yazarım,” demiş.
9- İşinde ve dersinde herhangi bir fikri ve noktayı küçümseyerek ihmal edip geçme. Küçük ihmalden bazen büyük zararlar doğduğunu unutma.
10- Her gün iyi bir eserden yüksek sesle 5-10 sayfa oku. Bu sayede konuşma ve söz söyleme yeteneğin gelişir.
11- Bir dersten öğrendiğin, bir kitaptan okuduğun bölüm ve konuları arkadaşlarınla ezberden görüş ve tartış. Bu şekilde hem zekân işler ve öğrendiğin hazmedilir hem hafızan kuvvetlenir hem de düzgün konuşma ve fikirlerini açıklıkla ifade etme becerisi kazanırsın.
12- Dikkat et! Sözlerin ve yazıların kısa, açık ve anlamlı olsun.
13- Zihin çalışmasının herkesin yaradılışına göre değişen, verimli ve değerli saatleri vardır. Bunlar bazı kimseler için sabahın erken saatleri, bazıları için de öğleye doğru, öğleden sonra, gece saatleridir. Kendini yokla ve senin değerli saatlerin hangileri ise bunları hiçbir eğlenceye feda edip kaçırma.
14- Okuduğun bir kitapta rastladığın güzel bir parçayı veya orijinal bir fikri, yerini ve sayfasını işaret ederek not et! Bu şekilde biriktirdiğin notları bir dosyaya veya bir fiş kutusuna sırası ile yerleştir. Bir yazı yazmak veya bir eser yapmak istediğin zaman bu notlar, senin için zengin bir malzeme hazinesi olur.
15- Bir konu ve problem hakkında bir yazı veya bir eser yazmaya karar verdiğin zaman, önce bu konu ve problem üzerinde önceden yazılmış eserleri oku. Ta ki yazılmış ve söylenmiş şeyleri tekrar edip ömrünü israf etmeyesin.
16- Her şeyden önce ana dilini iyi konuşmayı ve iyi yazmayı öğren. İnsan için en faydalı olanı, kendi ana dilidir.
17- Dil bilgisi bir amaç değil, bir araçtır. Asıl amaç olan, fikir zenginliğidir.
18- Kişinin kıymeti, dilinin altında ve kaleminin ucunda gizlidir. Onu söz ve yazı açığa vurur.
19- Bir işi yapıp yapmamakta kararsızlığa düştüğün vakit, iki şıktan her birinin fayda ve zararlarını iyice hesapla. Faydası çok, zararı az olan şıkkı tercih et.
20- Bir işe öfkeli ve sinirliyken karar verme. Bekle öfken geçsin. Çünkü öfke ile kalkan zararla oturur.
21- Çok konuşma. Yerinde ve özlü konuş. Kıymet ve kuvvet çok sözde değil, yerinde ve özlü sözdedir.
22- İşinde ve sözünde doğruluktan ayrılma. Hak, doğruların yardımcısıdır.
23- Bir kimseye söz vermeden önce iyi düşün. Fakat verdiğin sözden dönme. Sözden dönmek yalancılığın en çirkinidir.
24- Daima olduğun gibi görün, göründüğün gibi ol. Olduğundan farklı görünmek isteyen, karşısındakilere kendisinin ahmaklığını göstermiş olur.
25- Kusurlarını kendin gör ki onları tamir edip tamamlayabilesin.
26- Başarılarınla gururlanma. Bil ki gurur, gelecekteki başarılarının en büyük düşmanıdır.
27- Hayatta cesur ol. Fakat bil ki cesaret gözü kapalı tehlikeye atılmak değildir.
28- Herkesin imrendiği pırlanta gibi kıymet sahibi ol. Korkma, yerde kalmazsın.
29- Çalış, daima çalış, fakat hırsı bırak. Çünkü hırs, verimli çalışmanın, sağlık ve mutluluğun düşmanıdır.
30- Çalış, fakat açgözlü olma. Açgözlü insan, ciğer bulaşmış eğeyi yalayan aç kedi gibidir.