Araba Sevdası'ndan önce Hayal-i Celal varmış
Edebiyatımızın ilk realist romanı kabul edilen Araba Sevdası’nı ve yazarı Recaizade Mahmud Ekrem’i bilmeyen var mı? Ya ağabeyi Recaizade Mehmet Celâl’den ve kaleme aldığı Hayal-i Celâl adlı romandan haberdar olan?
140 yıldır unutulmuş olan bir eserden bahsediyoruz. Sabancı Üniversitesi’nden Engin Kılıç’ın Latinize edip sadeleştirdiği eser 1873-74 arası gibi erken bir tarihte yayınlanması bakımından Türkçedeki ilk romanlardan biri olma özelliği taşıyor. Recaizade Mahmud Ekrem, Araba Sevdası’nda Bihruz Bey üzerinden “alafranga züppe” tipinin en meşhur örneklerinden birini vermişti. Kılıç’ın açıklamasına göre bu romandan 23 yıl önce ağabeyinin yazdığı Hayal-i Celâl’de ise Şeyda Bey üzerinden pek alafranga olmasa da, züppe tipinin erken bir örneğini görebiliyoruz. Evlenmeye çalışan bir gencin bu uğurda uygunsuz girişimlerinin itibarını yitirmesine ve toplumsal ilişkilere zarar vermesine yol açışının anlatıldığı roman Koç Üniversitesi Yayınlarından çıktı.